ساختار و تأویل‌ امنیت‌ (درآمدی‌ بر روش‌شناسی‌ تفسیری‌)

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر

چکیده

مدعای‌ پوپر به‌ میزان‌ زیادی‌ قرین‌ صحت‌ است‌ و شاید کمتر موضوعی‌ را در جهان‌ علم‌ بتوان‌ سراغ‌ گرفت‌ که‌ همچون‌ بحث‌ از  «روش‌» توانسته‌ باشد، این‌چنین‌ معادلات‌ و محاسبات‌  جاری‌ رادر هم‌ ریخته‌ و به‌ بنای‌ بنیادهای‌ ازه‌ای‌ از علم‌ و دانش‌ کمک‌ کرده‌ باشد. از این‌ منظر «پرسش‌ ازروش‌»، نخستین‌ سؤالی‌ است‌ که‌ در مواجه‌ با قولات‌ و دست‌ آوردهای‌ علمی‌ مطرح‌ می‌شود و برهمین‌ اساس‌ نیز می‌توان‌ به‌ روش‌های‌ مختلف‌ برای‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ یک‌ امر واحد  تمسک‌  جست‌ و در نتیجه‌ به‌ نتایج‌ مختلف‌ (و درستی‌) دست‌ یافت‌. در حوزه‌ «امنیت‌ پژوهی‌» متاسفانه‌ تاکنون‌ کمتر از «روش‌» سخن‌ به‌ میان‌ آمده‌ و می‌توان‌ ادعاکرد که‌ اندیشه‌ گران‌ این‌ حوزه‌ بیش‌ از «روش‌» به‌ «مفهوم‌» و «استراتژی‌ تحصیل‌» امنیت‌ نظرداشته‌ اند. اتخاذ چنین‌ رویکردی‌ اگرچه‌ صبغه‌ عملیاتی‌ پژوهش‌ های‌ به‌ عمل‌ آمده‌ را پررنگ‌ ساخته‌ اما ـ در عین‌ حال‌ ـ به‌ ضعف‌ بنیاد فلسفی‌ و روش‌شناختی‌ دیدگاه‌های‌ ارایه‌ شده‌ منتهی‌ شده‌ است‌؛به‌ گونه‌ای‌ که‌ کمتر اثر ارزنده‌ای‌ را در حوزه‌ امنیتی‌ می‌توان‌ سراغ‌ گرفت‌ که‌ با بحثی‌ دقیق‌ در«روش‌شناسی‌» و تعیین‌ روش‌ منتخب‌ نویسنده‌، آغاز و با التزام‌ به‌ آن‌ «روش‌»، به‌ پایان‌ رسیده‌ باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

ساختار و تأویل‌ امنیت‌ (درآمدی‌ بر روش‌شناسی‌ تفسیری‌)

نویسنده [English]

  • asghar eftekhari
  1. .1 پوپر، کارل‌، فقر تاریخیگری‌، احمد آرام‌، تهران‌، خورازمی‌، چ‌  1358، ص‌ 13.

    1. شایان‌ ذکر است‌ که‌ آثار اندکی‌ در خصوص‌ روش‌شناسی‌ در مطالعات‌ امنیتی‌ به‌ چاپ‌ رسیده‌اندکه‌ در آنها به‌ صورت‌ اجمالی‌ برخی‌ از مکاتب‌ چون‌ پوزیتویستی‌ و مابعد پوزیتویسم‌ معرفی‌شده‌اند. در این‌ ارتباط‌ ر.ک‌.

    Terriff, Terry & Stuart Croft & Lucy James & Patrick Morgan, Security Studies Today, Polity Press, 1999; Lipschutz, R. (Edi), On Security, New York, Columbia UP., 1995; Booth,K.(Edi),New Thinking About Strategy & International Security,London, Harper Collins, 1991; Shultz,R.& R.Godson,& G.Quester,Security Studies For The 21 st Century,London,Brasseys,1996.

    1. نک‌. لیتل‌، دانیل‌، تبیین‌ در علوم‌ اجتماعی‌: درآمدی‌ به‌ فلسفه‌ علم‌الاجتماع‌، عبدالکریم‌ سروش‌،تهران‌، صراط‌، 1373، صص‌ 10 ـ 9.
    2. در این‌ ارتباط‌ لازم‌ است‌ به‌ مقاله‌ «تفسیر و علوم‌ مربوط‌ به‌ انسان‌» (1985) به‌ قلم‌ تیلور، مقاله‌«جنگ‌ خروس‌ها در میان‌ قوم‌ بالی‌» به‌ قلم‌ گیرتز، وضع‌ مفهوم‌ «سازمان‌ بخش‌» و «نمایش‌» ازسوی‌ ترنر و «شرح‌ اجمالی‌ از نظریه‌ عمل‌» (1977) به‌ قلم‌ بوردیو، به‌ طور اخص‌ یاد شود. جهت‌مطالعه‌ پیرامون‌ این‌ آثار، ر. ک‌. تبیین‌ در علوم‌ اجتماعی‌، پیشین‌، صص‌ هجده‌ تا بیست‌.
    3. See Rabinsow , Paul & William M.Sullivan (Edis), InterPretive Social Science, California, Berkeley & Los Angeles, University of California Press, 1987.
    4. به‌ منظور آشنایی‌ بیشتر به‌ مکتب‌ تفسیری‌ رک‌.

                علی‌آبادی‌، یوسف‌، «زبان‌ حقیقت‌ و حقیقت‌ زبان‌»، ارغنون‌، سال‌ 74، ش‌ 7و8، صص‌ 39-1؛دانلان‌، ک‌.س‌، «فلسفه‌ تحلیلی‌ و فلسفه‌ زبان‌»، شاپور اعتماد، ارغنون‌، سال‌ 74، ش‌ 7 و 8، صص‌69 ـ 39؛ حنفی‌، حسن‌، علم‌الاستغراب‌، قاهره‌، الدارالفنیه‌، 1991.

    1. Fay, Brain,Social Theory & Political Pratice,London, George Allen & Unwin, 1975, pp. 10-20.
    2. رک‌. ماندل‌، رابرت‌، چهره‌ متغیر امنیت‌ ملی‌، مترجم‌: ناشر، تهران‌، پژوهشکده‌ مطالعات‌راهبردی‌،

    1377؛ بوزان‌، باری‌، مردم‌، دولت‌ها و هراس‌، مترجم‌: ناشر، تهران‌، پژوهشکده‌ مطالعات‌راهبردی‌، 1378.

    1. به‌ نقل‌ از: تبیین‌ در علوم‌ اجتماعی‌، پیشین‌، ص‌ 13، آدرس‌ کتابشناسی‌ منبع‌ اصلی‌ عبارت‌ است‌از:

    MacIntyre, Alasdair, "Is a scienceo of comparative politics possible?", inRationality, 1973, p. 174.

    1. جهت‌ مطالعه‌ بیشتر پیرامون‌ انگیزه‌های‌ امنیتی‌ رک‌. افتخاری‌، اصغر، «فرهنگ‌ امنیت‌ جهانی‌،در: مک‌ کین‌ لای‌، آر. دی‌ و آر. لیتل‌، امنیت‌ جهانی‌، رویکردها و نظریه‌ها، اصغر افتخاری‌، تهران‌،پژوهشکده‌ مطالعات‌ راهبردی‌، 1380، صص‌ 73 ـ 7؛

    Lipschutz, R.D., (Edi), On Security, New York, Columbia University Press, 1996; Snow, D.M, National Security: Defense Policy in a Changing International Order, New York, St. Martin, Press,1998.

    1. See Feireabend, lvo. K.& R. L. Feireaband & T.R. Gurr,Anger, Violence & Politics: Theories & Research,Prenticee - Hall Inc., Englewood Cliffs, N.J., 1972. Also See:

    افتخاری‌، اصغر (به‌ اهتمام‌)، خشونت‌ و جامعه‌، تهران‌، سفیر، 1379.

    1. See Lake, Davida A. & Patrick M. Morgan (Edis), Regional Orders: Building Security In A NewWorld,Pennsylvania, The Pennsylvania U.P., 1997; Basic Book , 1984; Ayoob, Mohammad, Regional Security In the third World,London, Croom Gelm, 1986.
    2. See Adler, Emanuel,Security Communities,Cambridge, Cambridge U.P 1998; Innis, J.Knowledge & Publicy,New Brunswick, Transaction Publishers, 1990.
    3. See: Jackson, Robert H. Quasi - State: Sovereignty,International Relationss & The ThirdWorld,Cambridge, Cambridge U.P. 1990; Jervis, Robert, "From balance to concert: a study ofinternational security cooperation",World Politics,38: 58 - 79; Oye, K: (Edi), Copperation UnderAnarchy,Princeton U.P, 1986.
    4. See Brian, Job (Edi),The Insecurity Dilemma: National Security of The Third World States, Boulder, Colpo: Lynne Rknner, 1990; Kennedy, Paul,Grand Strategies In War & Peace,New Haven, Yale U.P., 1991.
    5. بوزان‌، باری‌، «مکتب‌ کپنهاک‌» در گفتگو با فصلنامه‌ مطالعات‌ راهبردی‌ سال‌ 3، شماره‌ 3،(پاییز 1379)، صص‌ 19 - 10.
    6. See Job, Briana (Edi), TheInsecurity Dilemma: National Security of Third World,Boulder,

    op.cit.; Weiss, Thomas & M. Kessler,  Third World Security In The Post - Cold War Era,Boulder, CO: Lynne Rienner, 1991.

    1. "Toward a sociology of security", http // www.co/orado. edu/conflict/full - text- search/AllCRCDOCS / 90 - 4 htm., p. 2 of 17.
    2. جهت‌ بازسازی‌ تقسیم‌بندی‌ ارایه‌ شده‌ در این‌ قسمت‌ ر.ک‌. وانیر، مایرون‌ و ساموئل‌هانتینگتون‌، درک‌ توسعه‌ سیاسی‌، مترجم‌: ناشر، تهران‌، پژوهشکده‌ مطالعات‌ راهبردی‌، 1379،همچنین‌:

    Migdal, Joel S.Strong Socities & Weak States,Princeton, Princeton U.P., 1988; Huntington, Sammel, The Soldier & The State, New York, Vintage Books, 1957.

    1. جهت‌ بازسازی‌ تقسیم‌بندی‌ ارایه‌ شده‌ در این‌ قسمت‌ رک‌.

    Hettne, Bjorn, Andras Inotal & Osvaldo Sunkel (Edi), TheNew Regionalism & The Future ofSecurity and Development,UK. Mac Millan Press, 2000; Anderson, Kim & R. Blackhurst, RegionalIntegration & the Global Tradings System,Hemei Hempstead, Harvester Wheatsheaf, 1993.

    1. جهت‌ بازسازی‌ تقسیم‌بندی‌ ارایه‌ شده‌ در این‌ قسمت‌ رک‌.

    Cox, Robert, Approaches To World Order, Cambridge, Cambridge U.P., 1996.

    1. سروش‌، عبدالکریم‌، تفرج‌ صنع‌، تهران‌، سروش‌، 1366، (مقاله‌ نخست‌)، ص‌ 26.
    2. تبیین‌ در علوم‌ اجتماعی‌، پیشین‌، ص‌ 326.
    3. رک‌: بشیریه‌، حسین‌، جامعه‌شناسی‌ سیاسی‌، تهران‌، نی‌.
    4. See Outhwaite, William, Undrestanding Social Life: The Method Called Verstehen, 1975, Habermas, Jurgen, Knowledge & Human Intrests, op.cit.
    5. تبیین‌ در علوم‌ اجتماعی‌، پیشین‌، ص‌ 122.
    6. ر.ک‌. افتخاری‌، اصغر، «قدرت‌ سیاسی‌، حوزه‌ عمومی‌ و جمهوری‌ اسلامی‌»، فصلنامه‌ مطالعات‌راهبردی‌، سال‌ 1377، شماره‌ 2، صص‌ 69 - 31.
    7. به‌ عنوان‌ مثال‌ نگاه‌ کنید به‌ «قانون‌ امنیتی‌ کره‌جنوبی‌»، تهران‌، پژوهشکده‌ مطالعات‌ راهبرد،مجموعه‌ اسناد و مدارک‌، شماره‌ 3ـ5ـ1381 و «بخشی‌ از قوانین‌ امنیتی‌ سری‌لانکا»، همانجا،شماره‌ 4ـ5 ـ1381.
    8. نک‌. کلینتون‌، دیوید، دو رویه‌ منفعت‌ ملی‌، اصغر افتخاری‌، تهران‌، پژوهشکده‌ مطالعات‌راهبردی‌، 1378.
    9. جهت‌ مطالعه‌ تفصیلی‌ در این‌ خصوص‌ و بررسی‌ موردی‌ تاثیر جهان‌ بینی‌ اسلامی‌ برملاحظات‌ سیاسی‌ و اجتماعی‌ نک‌. افتخاری‌، اصغر، «قدرت‌ سیاسی‌، حوزه‌ عمومی‌ و جمهوری‌اسلامی‌»، پیشین‌.
    10. راین‌، آلوین‌، فلسفه‌ علوم‌ اجتماعی‌، عبدالکریم‌ سروش‌، تهران‌، شرکت‌ انتشارات‌ علمی‌ وفرهنگی‌، 1367، ص‌ 12.
    11. همانجا، ص‌ 13.
    12. Social Theory & Political Practice, op.cit, pp- 16 - 7.