پژوهشکده مطالعات راهبردی
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
2980-910X
6
19
2003
06
01
روش شناسی اثباتی در مطالعات امنیتی
11
32
FA
اصغر
افتخاری
پژوهشگر
asg.eftekhari @ gmail.com
به تعبیر «کارل پوپر» مسأله شناخت از زمان دکارت به این طرف، سمت و سویی «ذهنی» یافته و لذا مشاهده میشود که «واقع گرایی» در ژرفای باتلاق مقدمات ذهنی ـ روانی گرفتار شده و اشتباهی بزرگ در حوزه معرفت رخ نموده که نتیجه آن اتکای بیش از حد به مقولهای ذهنی به عنوان «عقل متعارف» است. پوپر بر آن بود که با رجوع به سنن مکتب ارسطویی میتوان به نگرشی واقع بینانه دست یافت که تصویری «عینی» از «حقیقت» را به ما بنمایاند. از این منظر نحله فلسفی موسوم به «اثباتگرایی» را باید دربردارنده طیفی از محققان ارزیابی کرد که به دنبال «عینیت بخشیدن» به مقولات سیاسی ـ اجتماعی بوده و در این مسیر درقالب گونههای متنوعی از «اثباتگرایی» (سنتی، مدرن، منطقی و…) ظهور کردهاند.
روش شناسی : مطالعات امنیتی : مکتب ارسطویی : اثبات گرایی : مقولات سیاسی اجتماعی : اثبات گرایی سنتی : منطقی و مدرن :
https://quarterly.risstudies.org/article_1064.html
https://quarterly.risstudies.org/article_1064_5ccfde4cb37f9dd7d933f4feba45ff79.pdf
پژوهشکده مطالعات راهبردی
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
2980-910X
6
19
2003
06
01
عدالت به مثابه انصاف
1
24
FA
قدیر
نصری
پژوهشگر
nasristerat@gmail.com
<br />«عدالت به مثابه انصاف» عنوان مهمترین مقاله «جان رالز» (2002-1921) است که در سال 1958 میلادی منتشر شد(2). رالز در مقاله مذکور از دو پرسش و ارزش بنیادین بشر سخن گفت؛ برابری و آزادی، یعنی دو ارزشی که بدون آنها آدمیان فقیر و حقیر میشوند. نظریه عدالت به مثابه انصاف، پاسخی قابل توجه به این پرسش است که چگونه میتوان آدمیان را از تبعیض و تفتیش مصون داشت تا استعداد خود را شکوفا سازند؟ رالز جوابی به این پرسش داد که به تعبیری، اندیشه و فلسفه سیاسی را از خلاء موجود در دهههای 1950 و 1960 رها ساخت(3). باید دید پاسخ رالز چه مضمون و خصوصیاتی داشته که این چنین مهم و تعیین کننده قلمداد شده است. مقاله حاضر در صدد است ضمن تبیین ابعاد این مهم، دستاوردهای رالز در این خصوص را به بحث و فحص گذارده و در نهایت ابهامات و کاستیهای نظریه عدالت رالز را گوشزد نماید. برای نیل به این مقصود، ابتدا از اعتبار وجودی و اهمیت دیرینه بحث رالز سخن میگوییم و پس از آن به تشریح مفاهیم کلیدی فلسفه سیاسی راولز، نقش آنها در تکوین و تحکیم ثبات و در نهایت به یافتههای اساسی رالز در نظریه عدالت میپردازیم.
ارزش بنیادین بشری : فلسفه سیاسی : نظریه عدالت : یافته های اساسی : اندیشه سیاسی :
https://quarterly.risstudies.org/article_1065.html
https://quarterly.risstudies.org/article_1065_be301d8726d053b43b62e269be106504.pdf
پژوهشکده مطالعات راهبردی
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
2980-910X
6
19
0621
03
23
درآمدی بر امنیت اجتماعی
55
78
FA
منیژه
نویدنیا
نظام نوین جهانی از همان آغاز با ناامنی، هرج و مرج، بحران و جنگ روبهرو بوده است. بسیاری از گروه گرو ههای قومی، نژادی، مذهبی و غیره که در سالهای گذشته در چارچوب های سیاسی ـ اجتماعی نسبتاً آرامی در کنار یکدیگر زندگی میکردند، اکنون پس از پایان جنگ سرد، نزاع جدیدی را به خاطر هویت جویی در سراسر جهان تجربه میکنند. آنها که فکر میکردند با پایان جنگ سرد و رقابت های تسلیحاتی ، نظامی و ایدئولوژیک افسار گسیخته، جهان میرود از امنیت و ثبات سازندهای برخوردار گردد، بزودی از این اندیشه خام سرخورده شدند.
امنیت اجتماعی : رقابت های تسلیحاتی : نظامی : چهار چوب های سیاسی : اجتماعی : جنگ سرد : گروه های قومی : نژادی : مذهبی :
https://quarterly.risstudies.org/article_1066.html
https://quarterly.risstudies.org/article_1066_8d996281fd5262f7e2b79839770ccfac.pdf
پژوهشکده مطالعات راهبردی
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
2980-910X
6
19
2003
06
01
برابری مدنی و تکوین پویش ملتسازی در ایران
103
117
FA
فرزاد
پورسعید
parsapoorsaeed@ymail.com
هنر همپذیری و به همپیوستن همانگونه که توکویل نیز تصریح میکند، اساس بنای تمدن را تشکیل میدهد و تمدن جدید نیز بر مبنای همبستگی و پیوستگی انسانها در قالب دولت ملی یا «ملت ـ دولت» بنا شده است. بر این مبنا، توسعه در معنای مدرنیستی آن یکسانساز است و نظریة یک ملت ـ یک دولت یا دولت ملی به این معنا اشاره دارد که هر دولتی باید نمایانگر و یا برخاسته ملتی یکپارچه باشد. در عین حال در بسیاری از کشورهای پیرامونی همانند ایران که در آنها توسعه امری خود آگاه است و فرصت کمی برای آن وجود دارد، شاهد نوعی ناهمفازی و ناهمزمانی میان دو مقولة ملتسازی و دولتسازی هستیم به این معنا که شکلگیری دولت، برفرآیند ملتسازی تقدم پیدا کرده و پیش از آنکه ملتی شکل گرفته باشد، سیستمی دولتی به سیرهای عمدتاً برونزا در این جوامع استقرار یافته است.(1) نتیجه این تأخر زمانی چنانکه باریبوزان نیز به آن اشاره دارد، تشکیل دولت ـ ملت به جای ملت ـ دولت است.
https://quarterly.risstudies.org/article_1067.html
https://quarterly.risstudies.org/article_1067_1fcd28539d9a37267514cfdc710f0b20.pdf
پژوهشکده مطالعات راهبردی
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
2980-910X
6
19
2003
06
01
دولت رانتیر و اسلام شیعی در انقلاب ایران*
119
141
FA
تدا
اسکاچپول
محمدتقی
دلفروز
سرنگونی شاه ایران، پیروزی و روند انقلاب ایران بین سالهای 1977 و 1979 شگفتی ناظران خارجی را به همراه داشت، از دوستان آمریکایی شاه گرفته تا روزنامهنگاران و صاحبنظران سیاسی و اندیشمندان علوم اجتماعی از جمله افرادی نظیر خود من که به عنوان «متخصصین» انقلابات شناخته میشوند، همه ما با شگفتی و شاید ناباوری نظارهگر این وقایع بودهایم. همچنین بعضی از ما تشویق شدیم تا به بررسی واقعیتهای اجتماعی سیاسی ایران که در پس این وقایع نهفتهاند، بپردازیم. برای من این بررسی غیرقابل اجتناب بود، زیرا انقلاب ایران از بعضی جنبهها برایم پدیدهای خلاف قاعده و غیرعادی مینمود. بیگمان این انقلاب نوعی «انقلاب اجتماعی» است اما پدیدار شدن این انقلاب به ویژه در وقایعی که به سرنگونی شاه انجامید باعث به چالش کشیده شدن پیشبینیهایی شد که من در بررسی مقایسهای ـ تاریخی انقلابهای فرانسه، روسیه و چین مطرح کرده بودم.
https://quarterly.risstudies.org/article_1068.html
https://quarterly.risstudies.org/article_1068_e8e3f8f77567fe51c42b4103de53576d.pdf
پژوهشکده مطالعات راهبردی
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
2980-910X
6
19
2003
06
01
جهانی شدن تهدید
143
163
FA
امیرحسین
علینقی
رجوع به برخی تحولات حادث شده در صحنه بینالمللی در انتهای دهه 1980 و آغاز 1990 میلادی موجد برخی خوشبینیها بوده است. عدهای بر آن بودهاند که با زوال دولتهای خودکامه بلوک شرق و ریزش دیوار برلین، باید در انتظار آغاز دوره جدیدی از تاریخ بود که زوال ناامنی و تهدید از مشخصههای آن است. طبیعی بود که با ریزش این دیوارها برخی خوشبینیها مبنی بر زوال کانونهای ناامنی و تهدید قوت گیرد.در این بین حوادث متعددی منکر زوال ناامنی و تهدید در عرصه بشر (بویژه در سطح فوق ملی آن) بودهاند. یازدهم سپتامبر از این حیث نماد شاخصی است. در غیاب ابرقدرتی که تهدیدهای فراوانی را متوجه ایالات متحده کرده بود، یکی از بزرگترین ضربات بر پیکر قدرتمندترین کشور جهان وارد آمد تا همگان بدانند که ناامنی و تهدید از حیات ما رخت نبسته است.
https://quarterly.risstudies.org/article_1069.html
https://quarterly.risstudies.org/article_1069_abe72a7316b5209f81caac0b114536ea.pdf
پژوهشکده مطالعات راهبردی
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
2980-910X
6
19
2003
06
01
اهمیت استراتژیک نابرابری جهانی
165
181
FA
جفری
دی. ساکس
محمدعلی
قاسمی
در حالی که ایالات متحده طی بیست سال اخیر از رشد سریع اقتصادی برخوردار بود، بسیاری از کشورهای فقیر، همچون برخی از فقیرترین کشورهای جهان در صحرای افریقا، نسلی داشتند که افت شدید معیارهای زندگی را تجربه میکرد. هزینه شخصی مصرف طی سالهای 1980-98 در ایالات متحده هر سال به صورت سرانه 1/9 درصد افزایش یافته، در حالی که این رقم در صحرای آفریقا به طور متوسط سالانه 1/2 درصد کاهش یافته است(1). آیا نابرابریها در میزان درآمد و رشد در مناطق مختلف جهان دارای «اهمیت استراتژیک» است، و اگر چنین است، ایالات متحده باید چه سیاستهایی اتخاذ کند تا به این مسایل استراتژیک جواب گوید؟ تمرکز بر دامنه و محدودیتهای کمک خارجیایالات متحده، به عنوان ابزاری سیاسی برای پرداختن به نابرابریهای جهانی درآمد،روشنگر خواهد بود.
https://quarterly.risstudies.org/article_1070.html
https://quarterly.risstudies.org/article_1070_1351c15779fb8575720c751c94746c10.pdf
پژوهشکده مطالعات راهبردی
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
2980-910X
6
19
2003
06
01
برابری در برابر نابرابری
77
102
FA
رابرت
دال
داوود
غرایاق زندی
موجودات بشری از نقطهنظر اخلاقی برابرند. آنها از لحاظ توصیفی، واقعی یا تجربی برابر نبوده و نیستند. از نظر برخی برابری، در معنای اخلاقی، یک هدف، یک ایدهآل، نبوده و یک امید، یک آرمان و یک الزام است. اما هدف، هیچگاهبه طور کامل متحقق نمیشود و از اینرو اهدافوآرمان تساوی طلبانه با محدودیتهایجدی بشری مواجه است.
https://quarterly.risstudies.org/article_1079.html
https://quarterly.risstudies.org/article_1079_89cb77ff1ddfbc44c680f0799918c43b.pdf