2024-03-29T02:08:51Z
https://quarterly.risstudies.org/?_action=export&rf=summon&issue=218
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
امنیّـت ملّـی: رهیافت ها و آثار
اصغر
افتخاری
تصویری که جرج والد عرضهداشته به شکل نمادینی از احساس عدمامنیتی که گریبانگیر نسل حاضر است پردهبرمیدارد. تکاپوی شدید دولتها در سطحجهان جهت نیل به آن چیزی که امنیت ملی میخوانندش حکایت از این اضطراب دارد.شاید اغراقآمیز نباشد اگر بگوییم نسلحاضر بیش از هر چیز دیگری در آرزویکسب امنیت است. با نگاهی به تاریخ بشر ازآغاز تا کنون، به نظر میرسد تقاضا برایامنیت همیشه مطرح بوده و بشر در قالب هدف اصلی نویسنده از نگارش این مقاله به دست دادن تصویری کلی از تحقیقات به عمل آمده در خصوص امنیت ملی می باشد. برای این منظور بیش از پنجاه عنوان کتاب - که بیشتر به زبان انگلیسی می باشند - مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. مؤلف ضمن بررسی این کتب، اقدام به دستهبندی موضوعی آثار و معرفی آنها به صورت مستقیم ( درون متن) و غیرمستقیم (در پاورقیها) کردهاست. در ضمن جهت تسهیل درک مطالب کتب موردنظر در ابتدای هر قسمت بحث تحلیلی مطرح شده که ناظر بر محتوای کلی منابع هر بخش است.
تاریخ بشر
امنیتی
امنیت ملی
1998
08
23
27
69
https://quarterly.risstudies.org/article_1339_6d651ccc4f88b56f4f968adc8393f91f.pdf
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
گفتمانهای امنیت ملی در ج.ا.ایران (از پیـروزی انقلاب تااتـمامدورهریاستجمهوری آقای رفسنجانی)
سیدحسـن
ولیپور زرومی
پیروزی انقلاب اسلامی و استقرارنظام جمهوری اسلامی یکی از مهمترینوقایع سیاسی ـ اجتماعی ایران در دورانمعاصر میباشد. این انقلاب به لحاظ تأثیراتیکه در عرصههای ملی، منطقهای و جهانیداشته است، پدیدهای قابل توجه و تأملمیباشد، به گونهای که طی سالهای پس ازپیروزی انقلاب، ابعاد مختلف آن توجهصاحب نظران متعددی را به خود جلب کردهاست. با این حال ملاحظات امنیت ملی ج.ا.ا کمتر بهصورت مجزا و اصولی، که بتواند کلدوران را در یک روند مشخصی مورد مطالعهقرار دهد
انقلاب اسلامی
دورانمعاصر
امنیت ملی
1998
08
23
61
82
https://quarterly.risstudies.org/article_1340_9a2038dd1fbef88971a0556909d25ca5.pdf
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
تأثیر رویکرد جدید مفهوم امنیت بر امنیتملی ج.ا.ایران
مجتبی
عطارزاده
واحدهای سیاسی و کشورهای جهانبه مقوله امنیت توجه خاصی دارند، چراکهاین امر منعکسکننده توانایی بقاء بهمثابةواحدهایی مستقل و مشخص در عرصهجهانی است. با این وصف ارایه یک تعریفمطلق و کامل از "امنیت" ممکن نیست چرا کهاین مفهوم، مفهومی نسبی است و از اینروغالباً با فرض و احتمال دربارة آن صحبتمیشود.تمایلات و گرایشهای رفتارگرایانه وتجزیه و تحلیل سیستمی بعد از جنگ جهانیدوم، اقداماتی جدی در جهت روشنسازی وتبیین این مفهوم تلقی گردید. اثر مورتونکاپلان، روند مطالعه تمام جوانب رفتاراجتماعی را بهمثابة بخشی از الگوی تمام وکمالی که یک نظام رفتاری ایجاد میکند،منعکس میسازد.
عرصهجهانی
امنیت
رفتاراجتماعی
1998
08
23
83
116
https://quarterly.risstudies.org/article_1341_543503df7d7135748d60940f35e9d5de.pdf
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
انتظام در پراکندگی : بحثی در امنیت ملی ایران
محمدرضا
تاجیک
تاریخ روایتی مستمر و بلاانقطاعاز تولد و حیات بیممات یک قدرت مطلقهنیست. هر قدرتی با مقاومت قرین است، بهبیان دیگر، هر قدرتی اپوزسیونساز (1) است.وجود همین مقاومت است که از انسداد کاملقدرت جلوگیری میکند. مألا نمیتوان بهتامین و تحفظی مطلق و پایدار اندیشید. هرنوع امنیتی نسبی است. رویکردهایتمامیتنگر ارمغانی جز ناامنی و بحرانبههمراه نداشتهاند. "امنیت مطلق" اسطورهایاست که جز در بستر گفتمانهای هیمنه ومرکزیتطلب، امکان نشت و حک نیافتهاست. افزون اینکه امنیت بیش از آنکهواقعیتی بیرونی باشد، ماهیتی ذهنی و گفتمانی دارد. مفهوم "امنیت" صرفا در یک رابطه همنشینی و یا جانشینی با مفاهیم دیگر همچون: "قدرت"، "منافع"، "اهداف"، "مصالح"،"تهدیدات" و که همگی مفاهیمی مبهم، توسعهنیافته (2) و سیالند، مصداق و یامصداقهای خود را مییابد. به دیگر سخن، نمیتوان "ما وضع له" واحد و شفاف وجوهری حقیقی و لایتغیر برای مفهوم امنیت فرض کرد.
اپوزسیون
قدرت
امنیت مطلق
امنیت
1998
08
23
117
128
https://quarterly.risstudies.org/article_1342_fa0f161b574215d2d1465df5b5f5cbe5.pdf
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
امنیت ملی و تـحدیـد حقوقی آن
حسن
رهپیک
مطالعه و تحقیق در حوزههای مرتبط بادولت و حاکمیت را باید از جمله مطالعاتمیان رشتهای بهشمار آورد که با توجه بهموضوع مورد بررسی، علوموگرایشهایمختلفعلمی در تبیین آنمشارکت و دخالت دارند.موضوع امنیت ملی از مهمترین وبرجستهترین مصادیق این سخن میباشد کهرشتههای مختلف مانند علوم سیاسی، حقوقو علوماجتماعی، ریاضی و آمار، مدیریت،مهندسی و علوم زیست محیطی با سطوحگوناگون آن ارتباط پیدا میکنند و همین امر ازجهت دیگر این موضوع را پیچیده میسازد.به دلیل آنکه شناخت مفهوم و مصادیق امنیتملی و تهدیدات آن به دلایل متعدد با دشواریزیادی مواجه است
حاکمیت
امنیت
امنیت ملی
علوم سیاسی
تهدیدات
1998
08
23
129
142
https://quarterly.risstudies.org/article_1343_4b6f8d112ada9098f496cd7f01078e5c.pdf
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
قاچاق موادمخدر و تأثیر آن بر امنیتملی ج.ا.ایران
جعفر
حقپناه
نوشتار حاضر در صدد طرح موضوع ویافتن پاسخی برای این پرسش است که: آیاقاچاق موادمخدر تهدیدی برای امنیت ملیکشور ما هست یا خیر؟ در صورت مثبت بودنپاسخ چه تهدیداتی از ناحیه قاچاق موادمخدرمتوجه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایرانمیشود. به عبارتی تحقیق حاضر در صددیافتن رابطه میان متغیر مستقل "قاچاق موادمخدر" با متغیر وابسته "امنیت ملی کشور" درقالب فرضیه زیر است:قاچاق موادمخدر تبعات و تأثیراتمتعددی بر امنیت ملی جمهوری اسلامیایران دارد.
مواد مخدر
امنیت ملی
قاچاق
1998
08
23
143
171
https://quarterly.risstudies.org/article_1344_a7c9d8aadcc84c7e65c0ae7e16e22cba.pdf
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
تهدیدهای نظامی،امنیتی اسرائیلعلیه ج.ا.ایران
مرتضی
شمس
بدونتردید برای هر کشور و نظامسیاسی شناخت دقیق و واقعبینانه عواملی کهموجودیت، امنیت و منافع حیاتی آن را تهدیدمیکنند از اولویت اساسی برخوردار است.زیرا این دسته از تهدیدات که به دلیلگستردگی و عمق پیامدهای آنها به "تهدیداتاستراتژیک" موسوماند به راحتی میتوانند برسر راه حرکت عمومی یک جامعه به سویپیشرفت و توسعه موانع جدی ایجاد کرده، یااساساً موجودیت و هویت یک کشور را درخطر اندازد.از آنجا که بهدست آوردن آمادگیلازم برای مقابله با هر تهدیدی به طور طبیعیمتضمن صرف هزینههای قابل توجه است
تهدیدات استراتژیک
نظام سیاسی
منافع حیاتی
1998
08
23
171
194
https://quarterly.risstudies.org/article_1345_d9c09e1787b9bbbffdbee0635d5d2f17.pdf
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
امنیـت ملـی
مورتون
برکووتیز
پی
.سی.باک
مدت زمان مدیدی است کهسیاستمداران از اصطلاح امنیت ملی به منزلةیک اصطلاح شعاری و رهبران نظامی نیزبرای تشریح و توصیف هدف سیاسی،استفاده میکنند. اما اخیراً دانشمندان علوماجتماعی از این اصطلاح همچون مفهومیتحلیلی و میدانی برای مطالعه، بهره میبرند.وقتی دانشمندان علوم اجتماعی مدرن ازمفهوم امنیت ملی صحبت میکنند عموماًمنظورشان توانایییک ملت برای پاسداری ازارزشهای داخلی در مقابل تهدیدات خارجیاست.
علوم اجتماعی
تهدیدات
1998
08
23
195
206
https://quarterly.risstudies.org/article_1346_44a5a16a7ac218e893f1fcbf33caa70d.pdf
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
قومیّت و امنیّت (تأثیر سیاستهای قومی رژیم پهلوی درپیدایش جنبشهای قومی دسته جمعی در ایران)
هوشنگ
امیراحمدی
حسن
شفیعی
تاریخ جهان درقرن بیستم شاهد جنبش های قومی دسته جمعی متعددی در کشورهای توسعه نیافته و درحال توسعه بوده است. برای نمونه می توان حکومت های دمکراتیک و دیکتاتوری از قبیل کانادا، بریتانیا، اسپانیا، هند، سودان،نیجریه، آفریقای جنوبی و اندونزی را نام برد.مقاله حاضر درپی ترسیم چارچوبی تئوریک است که به تبیین علل زمان بندی و اشکال جنبش های قومی دسته جمعی بپردازد و آن را درمورد ایران به کار برد. درخصوص علل بروز خشونت سیاسی به طور کلی و جنبش های قومی دسته جمعی بالاخص،مطالب گستردهای وجود دارد. این مطالعات شامل تحلیلهای کمّی (برای مثال،پروین 1973، ریچاردسون 1960، دویچ 1961، روسل 1966، میدلارسکی 1982، ناگل1974، سیگلمن و سیمپسون 1977) و تبیینهای کیفی (برای مثال، اکشتین 1964، برینتون1969، روزنا 1964، روبرتسون 1983 و ارسپرانگ 1984)میشود.
چارچوبی تئوریک
جنبش های قومی
قومیت
1998
08
23
207
234
https://quarterly.risstudies.org/article_1347_830dac8fe19373fa6a50c0c747b0f28d.pdf
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
توسعه اقتصادی و امنیّت ملی
اتان
بی.کاپشتاین
طبق تئوری جامع تجارت بین المللی، کشورها با تخصصی کردن تولید کالاهایی که در آن پیشرفت نسبی داشته اند، رفاه اجتماعی را به حداکثر خود می رسانند. با در نظر گرفتن اینکه کشورها از نظر سرزمین، نیروی کار و سرمایه ویژگی های متفاوتی دارند، کالاهای تولیدی مذکور کالاهایی هستند که کشور موردنظر از وفور نسبی در آنها برخوردار است. در نتیجه این تئوری پیش بینی میکند که کشورهایی که از سرمایه زیاد برخوردارند، کالاهای سرمایه بر را با کالاهای کاربر تولید شده در جاهای دیگر، مبادله می کنند.
تجارت
بین الملل
نیروی کار
سرمایه گذاری
1998
08
23
235
252
https://quarterly.risstudies.org/article_1348_8fab666da5563eec9e6ffe2a08d0a260.pdf
فصلنامه مطالعات راهبردی
1735-0727
1735-0727
1377
1
پیش شماره 2
مشکل امنیت ملی در جهان سوم
بری
گوردن بوزان
این مقاله به چگونگی تناوب ایده امنیت ملی در کشورهای جهان سوم می پردازد. شرایط امنیت ملی در جهان سوم را با شرایط امنیت ملی در غرب مقایسه و مشخص میکند که نوع تفاوتها، ایده مزبور را برای کشورهای جهان سوم، در مقایسه با کشورهای غربی، مشکل آفرین تر می سازد. در اینجا "امنیت" عمدتا برحسب مسائل اجتماعی - سیاسی و نظامی تعریف میگردد. چرا که بُعد اقتصادی موضوع مورد بحث، به ویژه اشارات مربوط به توسعه از وضوح برخوردار است.
امنیت
امنیت ملی
جهان سوم
مسائل اجتماعی
1998
08
23
253
282
https://quarterly.risstudies.org/article_1349_15c6e4e1eef59f322388aebbce0fa030.pdf