پژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901ملاحظات امنیتی جهانی شدن درحوزه اقتصادملاحظات امنیتی جهانی شدن درحوزه اقتصاد1101224FAموسی غنی نژادپژوهشگرJournal Article20000407تعریف امنیت از بعد سیاسی عبارت استاز داشتن استقلال رأی و عدم دخالت بیگانگان در امور داخلی کشور و اطمینان از آینده به طوری که کلیه کنش ها و واکنش ها قابل پیش بینی باشد و یا به عبارت دقیق تر می توان امنیت را بیشتر یک مفهوم سلبی دانست؛ یعنی می توان به وضعیتی اشاره کرد که در آن تخطی به حقوق عمومی وجود نداشته باشد و استقلال و آزادی رأی محترم شمرده شود، که این را وضعیت امنیت و اطمینان می نامند. حال می توان از زاویه سیاسی یا اقتصادی به امنیت توجه کرد. برای مثال، می دانیم که بخش مهمی از درآمدهای ارزی ایران وابسته به قیمت نفت است که قیمت آن خارج از اراده کشور ما بوده و براساس روند معاملات بازار جهانی تعیین می گردد. بنابراین می توان ادعا کرد که ما از این حیث در یک وضعیت ناامن و یا عدم اطمینان بسر می بریم.https://quarterly.risstudies.org/article_1224_24ce03db23f05c32c00cc633b27dcf57.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901ما و آمریکا: درآمدی فلسفی بر شناخت غربما و آمریکا: درآمدی فلسفی بر شناخت غرب29421225FAحسن حنفیپژوهشگرJournal Article20000217مؤلف در این نوشتار ضمن اشاره به ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مقوله ارتباط ایران و آمریکا، اظهار می دارد که این موضوع دارای مبانی فلسفی خاص خود نیز می باشد. نوع نگرش "شرق" و "غرب" به یکدیگر موضوع مهمی است که به طور قطع در وجود یا عدم وجود رابطه ایران و آمریکا مؤثر است. به همین خاطر نویسنده با بررسی تاریخی سیر تعالی و زوال شرق و استیلای غرب، چنین نتیجه می گیرد که: غرب هم اکنون دوره زوال خود را تجربه می کند و بنابراین شرقیان باید بدانند که در فضای تازه ای قرار دارند. فضایی که دیگر در آن غربیان ضرورتا حاکم و شرقیان محکوم نیستند. عصر حاضر عصر شروع اعتلای تازه ای برای شرق است و ما در چنین فضایی باید از رابطه مان با غرب سخن بگوییم. به عبارت دیگر ما باید خود را باور کنیم و سپس با اقتدار تمام در مقام پاسخ گویی به سؤال از وجود یا نوع رابطه با غرب و از آن جمله آمریکا، سخن بگوییم. https://quarterly.risstudies.org/article_1225_b27a679eae8fd0bb75cdc1419eba72e2.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901رابطه آمریکا و ایرانرابطه آمریکا و ایران43541226FAمحمد امجدپژوهشگرJournal Article20000120به نظر دکتر امجد، برای درک ماهیت پرسش از رابطه ایران و آمریکا، لازم می آید تا نخست سیاست خارجی آمریکا و اصول حاکم بر آن را که در بستر دیدگاه واقع گرایی بنا شده است، مورد مطالعه قرار دهیم. برای همین منظور سخنران ضمن تحلیل تاریخ گذشته روابط ایران و آمریکا نتیجه می گیرد که آمریکا همیشه براساس اصل منفعت جویی خود در ایران عمل کرده و در هر شرایطی، حتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی خواستار آن بوده تا بنحوی بتواند، بدون پرداخت هزینه های سنگین نظامی، همچنان در ایران مطرح باشد. این روند در چارچوب الگوی تکقطبی ای که می رفت بر جهان حاکم شود، شاید می توانست جواب بدهد؛ اما هم راکنون به نظر می رسد که اروپا به عنوان یک گزینه بدیل برای آمریکا مطرح است. بنابراین در بحث از رابطه ایران و آمریکا، نقش و جایگاه اروپا را به هیچ وجه نباید نادیده گرفت. بدیهی است که ورود این عامل تازه نوع و الگوی رابطه را دست خوش تحول قرار خواهد داد.https://quarterly.risstudies.org/article_1226_051bc0888c7ccceeb6cb89d8d72ff042.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901سیاست قدرت وفرهنگ سیاسی:آمریکا و ایرانسیاست قدرت وفرهنگ سیاسی:آمریکا و ایران55841227FAتوماس م. ریکسپژوهشگرغلامرضا بهروزلکپژوهشگرJournal Article20000512در این نوشتار، نویسنده نخست نگاهی دارد به فرهنگ سیاسی ایران و پس از تعریف و تحدید آن به بررسی ماهیت آن، به ویژه در دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی، می پردازد. نویسنده از رهگذر تحلیل محتوایی و تاریخی فرهنگ سیاسی ایران به این نتیجه می رسد که مردم ایران از نظر فرهنگی با دولت مردان و نظام سیاسی حاکم بر آمریکا و نه مردم آمریکا مخالفت دارند. این مخالفت نیز ریشه در عملکرد سابق دولت آمریکا در ایران دارد که نوعی نارضایتی را در بین مردم دامن زده است. بنابراین اصلاح آن عملکرد و زوال نارضایتی مزبور از مقدمات بحث رابطه ایران و آمریکا به شمار می رود.https://quarterly.risstudies.org/article_1227_9f322b7eb1a7d33fa6009b0c2b155d69.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901ایران و ایالات متحده آمریکا: دستور کاری برای همکاریایران و ایالات متحده آمریکا: دستور کاری برای همکاری85961228FAآنتونی اچ. کردزمنپژوهشگرمیرقاسم بنی هاشمیپزوهشگرJournal Article20000602مؤلف در این نوشتار بیان می دارد که اگرچه تصویر هر یک از دو کشور نزد دیگری بسیار زشت و غیرقابل تحمل است اما، دلایل کافی ای وجود دارد که هر دو نسبت به گذشته اغماض نمایند. ادله ای که مؤلف برمی شمارد عموما منافع راهبردی ای است که نصیب طرفین می شود. به همین خاطر است که دیپلماسی نیز نقش برجسته ای یافته و پرداختن به گفتگوهای انتقادی می تواند گام مؤثری ارزیابی شود. براین اساس اگر چه روابط دو کشور در آینده نزدیک دوستانه نخواهد بود، اما مؤلف بر آن است که حرکتی در دو کشور به سوی یک توافق استراتژیک آغاز شده است. روندی که در حوزه های مختلف و به ویژه اقتصادی قابل مشاهده است. در مجموع نویسنده بدون انکار کردن پیشینه عملکرد نامطلوب آمریکا در ایران، بر آن است تا ادله ای را برای ضرورت نادیده انگاشتن این سابقه ارایه دهد.https://quarterly.risstudies.org/article_1228_0c0a2ac46c4ae8baae7b2e904dcc99f9.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901رسانه، نظارت، امنیت:
( تحلیل جامعهشناسانه عملکرد نظارتی مطبوعات در جمهوری اسلامی ایران)رسانه، نظارت، امنیت: ( تحلیل جامعه شناسانه عملکرد نظارتی مطبوعات در جمهوری اسلامی ایران)1401571229FAاصغر افتخاریپژوهشگرJournal Article20000602در این مقاله نویسنده ضمن بیان این مفروض که رسانه ها با اعمال کارکرد نظارتی خود می توانند تأثیرات امنیتی مثبت یا منفی ای بر روی ثبات سیاسی کشور بگذارند، به تحلیل دو دهه از حکومت جمهوری اسلامی در ایران می پردازد.مؤلف با تفکیک سه دوره تثبیت، سازندگی و توسعه سیاسی از هم، الگوهای قبض محور، یک سویه و بسط محور را چونان الگوهایی تحلیلی برای رابطه بین نظارت و ثبات، معرفی می نماید.در مجموع جامعه ایران نوعی رابطه منطقی را در زمینه کارکرد نظارتی رسانه ها آزموده است که از قبض محوری به بسط محوری رسیده و از این رو تحولات جاری قوام بخش و نه ضدامنیتی به حساب می آیند. مؤلف جهت تأیید فرضیه خود ضمن ارایه تعریف و فرمولی برای ثبات سیاسی، به تحلیل شرایط جاری در قالب فرمول پیشنهادی همت گمارده و در پایان راهبردهایی را جهت احتراز از بروز اختلال در امنیت ملی کشور به واسطه عملکرد مطبوعات ارایه می دهد.https://quarterly.risstudies.org/article_1229_2d60422b36192d3057a04184c4de9003.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901ارتباطات، مخاطب و امنیت:
( چارچوب نظری با نگاهی به وضعیت جمهوری اسلامی ایران)ارتباطات، مخاطب و امنیت: ( چارچوب نظری با نگاهی به وضعیت جمهوری اسلامی ایران)1621801230FAماریا یوسفیپژوهشگرJournal Article20000703در این نوشتار نویسنده برآن است که ضمن پرداختن به تعاریفی دقیق از مفاهیم ارتباط، مخاطب و امنیت ملی، به تشریح تأثیرات عمده ارتباطات (با در نظر گرفتن مخاطب) برروی مفهوم امنیت ملی بپردازد؛ تأثیری شگرف که در عصر پر قیل و قال ارتباطات، جهانی متفاوت از گذشته پدید آورده است.دنیایی که کنترل نظم و ایجاد امنیت در آن با توجه به این مهم از قواعدی گوناگون سود می جوید.همان طور که می دانیم از بارزترین مشخصه های سده بیست و یکم گستردگی وسایل ارتباط جمعی بوده و این مشخصه، شرایطی را پدید آورده است که در آن انسان ها، در جهت تأمین جوانب مختلف زندگی خود، در جستجوی فضایی امن می باشند تا در سایه چنین امنیتی به سوی توسعه ای همه جانبه گام بردارند.حال خلق چنین امنیتی با توجه به خصوصیت بارز عصر حاضر، نیازمند قوانین و شیوه های خاص خود است که حاکمیت های مختلف با تکیه بر آن همواره برای دست یابی به چنین امنیتی گام برمی نظم و ایجاد امنیت. دارند.در پایان این مقاله در صدد است تا با طرح چارچوبی کلی از تهدیدات امنیت در جمهوری اسلامی ایران، راهکارهای مناسبی را نیز مطرح سازد.https://quarterly.risstudies.org/article_1230_a1b656a08cc67e0cf7832365a93c6944.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901رسانه و آموزش پنهان:
( امکانسنجی موردی آموزش پنهان در فعالیتهای رسانهای در ایران)رسانه و آموزش پنهان: ( امکان سنجی موردی آموزش پنهان در فعالیت های رسانه ای در ایران)1841951231FAامیرحسین علینقیپژوهشگرJournal Article20000711در این مقاله، نویسنده به بررسی دو مفهوم یادگیری و آموزش پنهان پرداخته است.با پذیرش این پیش فرض که حجمی از التهابات اجتماعی و فردی در حیات کنونی جامعه ایران، به یادگیری هایی بازمی گردد که موضوع وقوف آگاهی کنش گران نیست؛ برخی داده های کمی موجود مورد بررسی قرار گرفته اند تا وجود آموزش ها و یادگیری پنهان در جامعه ایران مورد آزمون قرار گیرد.نویسنده جهت تأیید فرضیه اولیه خود به بررسی موردی عملکرد تلویزیون در جمهوری اسلامی ایران پرداخته است و با بهره گیری از داده های موجود در ارتباط با بعضی از مجموعه های تلویزیونی که در ایران به نمایش درآمده اند، نشان می دهد که این سریال ها چگونه در دیالوگ بازیگران، صحنه آرایی فضا و.مطالبی را نهفته دارند که بیننده ناخودآگاه آنها را جذب و به عمل می گذارد.توجه جدی به مضمون برنامه های تلویزیونی و عطف توجه به آموزش های پنهانی که این رسانه می تواند داشته باشد؛ پیشنهاد مؤکد نویسنده را شکل می دهد.https://quarterly.risstudies.org/article_1231_2091dbb4746ba21ed829850755193a98.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901دولت رانتیر و پروژه تأمین امنیت ملیدولت رانتیر و پروژه تأمین امنیت ملی1982181232FAقدیر نصری مشکینیپژوهشگرJournal Article20000703پرسش اصلی مؤلف در این نوشتار آن است که "در صورت شکل گیری دولت های رانتیر، آیا چنین ساختی قادر به پرورش نیروهای اجماعی بدیل و انتقال مسالمت آمیز قدرت خواهد بود یا خیر؟" نظر به منفی بودن پاسخ پرسش فوق، مؤلف به تحلیل عملکرد دولت رانتیر در ایران پرداخته و چنین نتیجه گرفته است که، بی توجهی به مقوله مهم "عدالت اجتماعی" و همچنین عدم پاسخ گویی دولت به نیازمندی های ملت، ریشه در خصلت رانتیر بودن دولت در ایران داشته، که نمود بارز آن را می توان در دوره پهلوی مشاهده کرد.مجموع دو ملاحظه فوق، به اولویت یافتن مقوله امنیت نزد دولت های حاکم منجر شده و اینکه گردش قدرت معمولا با حوادث ناخوشایندی همراه بوده که تماما حکایت از آسیب پذیری امنیت در ساختار دولت های رانتیر دارد.نویسنده در پایان ضمن تأیید فرضیه فرد به ارایه راهکارهایی جهت تقویت ضریب امنیتی کشور می پردازد که عمدتا ناظر بر فاصله گرفتن از الگوی "دولت رانتیر" می باشد.https://quarterly.risstudies.org/article_1232_d472f0fc0777f07ab23fd8614ddb66e8.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901بیثباتی سیاسی و امنیت اقتصادی؛و تأثیر آن بر
عوامل تولید در ایرانبیثباتی سیاسی و امنیت اقتصادی؛و تأثیر آن بر عوامل تولید در ایران2222411233FAاحمدعلی زارعشاهیپژوهشگرJournal Article20000619مؤلف در این مقاله به رابطه بین ثبات سیاسی و امنیت اقتصادی اشاره دارد و اینکه، وجود ثبات سیاسی مقدمه ضروری و لازم برای نیل به امنیت اقتصادی می باشد.برای تبیین این ارتباط و کاربردی نمودن آن، مؤلف از اصطلاح "ریسک ملی" استفاده می نماید که چهارگونه ریسک (سیاسی، سیاست گذاری اقتصادی، ساختار اقتصادی و نقدینگی) را شامل می شود.تحلیل آمارهای مربوط به شاخص های چهارگانه فوق در گستره جهانی حکایت از بالا بودن رقم ریسک ملی در جمهوری اسلامی ایران دارد که این به نوبه خود دلالت بر کاهش ضریب امنیت اقتصادی دارد.مؤلف در پایان به ارایه راهکارهایی همت می گمارد که گمان می رود بتوانند در کاهش ریسک ملی مؤثر باشند.محور اصلی این راهکارها را که ریشه در بحث "ریسک ملی" دارند، اتخاذ سیاست هایی در حوزه سیاست و اقتصاد شامل می شود که به نحوی به حاکمیت قانون، اصلاح نظام نقدینگی و گردش سرمایه در کشور و بالاخره نوع اعمال حاکمیت، منجر می شود.https://quarterly.risstudies.org/article_1233_93328a05c75b40e6cf4168759dda0a84.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901طالبان؛تهدیدی بر امنیتی ملی جمهوری اسلامی ایرانطالبان؛تهدیدی بر امنیتی ملی جمهوری اسلامی ایران2442681234FAسیدسردار حسینیپژوهشگرJournal Article20000430مؤلف در این نوشتار ضمن ارایه یک بحث تاریخی منسجم و جامع از نحوه ظهور و قدرت یابی گروه موسوم به طالبان در افغانستان، به بررسی آثار امنیتی ناشی از پیروزی این گروه در افغانستان بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، پرداخته است.مؤلف با تهدید فرض کردن طالبان برای ایران، به تفکیک از تهدیدات "امنیتی - نظامی" (شامل: همسویی طالبان با آمریکا، ایجاد بحران هیدروپلتیک و بروز احتمالی مناقشه در مرزهای خاوری ایران، تولید و صدور انبوه مواد مخدر، استقرار سازمان مجاهدین خلق و دیگر معارضان انقلاب اسلامی در افغانستان)، تهدیدات اقتصادی (شامل: همسویی طالبان با منافع اقتصادی آمریکا در منطقه، همسویی طالبان با منافع اقتصادی پاکستان در منطقه، همسویی طالبان با منافع اقتصادی عربستان سعودی در منطقه) و بالاخره تهدیدات سیاسی - ایدئولوژیک (شامل مخدوش سازی چهره انقلاب اسلامی و اسلام، خنثی سازی استراتژی تنش زدایی ایران، سیاست پاک سازی دینی - قومی طالبان)، سخن گفته است.https://quarterly.risstudies.org/article_1234_b72253f17c413624384af218202e9f1a.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901شورشهای شهری و
1
امنیت داخلیشورش های شهری و امنیت داخلی2722821235FAعماد افروغپژوهشگرJournal Article20000713برای دادن تعریفی از واژه "شورش" در بحث های جامعه شناختی، دو مفهوم کلیدی وجود دارد که عبارتند از جنبش اجتماعی 1 و ستیز اجتماعی. 2 بحثی که ما در این جا بدان خواهیم پرداخت، بیشتر در مورد شورش های شهری است که در چند سال اخیر شاهد مواردی از آن بوده ایم.با بروز اولین مورد از این شورش ها من به برخی از مسؤولان پیشنهاد دادم که شورش های شهری در قالب یک پروژه تحقیقاتی به بررسی درآید. اما متأسفانه این طرح به مرحله اجرا درنیامد، که ممکن بود در صورت اجرای آن طرح، این امکان فراهم آید که تئوری های مطابق با شرایط موجود ساخته و پرداخته شوند. بنابراین در این سخنرانی سعی خواهم کرد کلیات این طرح را با شما مطرح سازم. https://quarterly.risstudies.org/article_1235_799764c0dea2823569347179202bcb93.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901تقسیمات کشوری و امنیت
داخلی جمهوری اسلامی ایرانتقسیمات کشوری و امنیت داخلی جمهوری اسلامی ایران2792821236FAزهرا احمدی پورپژوهشگرJournal Article20120802مسائل امنیتی یک کشور به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم میشود که این دو را نمی توان جدای از یکدیگر دانست.با این همه، می توان گفت که منظر امنیت داخلی غالبا متوجه مرزهای داخلی کشور است و بیشتر تهدیداتی را بررسی می کند که می تواند امنیت را در داخل مرزهای کشور به خطر اندازد. در اینجا کوشش خواهد شد تا برخی از موارد تهدیدکننده امنیت داخلی که منشعب از نوع تقسیمات کشوری است، مورد دقت نظر قرار گیرد.https://quarterly.risstudies.org/article_1236_209e58cf85fe7bbac38f7e790975cca9.pdfپژوهشکده مطالعات راهبردیفصلنامه مطالعات راهبردی1735-072737.820000901تحولات افغانستان و تأثیر
آن بر امنیت ملی ایرانتحولات افغانستان و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران2832911237FAمحمدقاسم دانش بختیاریپژوهشگرJournal Article20000420 علل افول تمدن ایرانی دو عامل را می توان در بروز ضعف و سستی و افول تدریجی تمدن ایرانی دخیل دانست: نخست آن که این حوزه تمدنی سیر تکاملی خود را به صورت هماهنگ و همه جانبه در هر سه ضلع تشکیل دهنده یک تمدن - که عبارتند از علم قدرت و ثروت - ادامه نداده و به صورت یک سیستم و نظام منسجم درنیامد.از سوی دیگر، سیاست کشورگشایی قدرت های اروپایی - به ویژه امپراتوری انگلیس - در قرن 19نیز در تحلیل بردن هر چه بیشتر این تمدن نقش خاصی را ایفا کرد.انگلستان برای جلوگیری از خطر همراهی ایران با روسیه و فرانسه - به منظور دسترسی ایشان به هندوستان - مناطقی مانند هرات، قندهار و کابل را حریم امنیتی خود اعلام کرده و با دامن زدن به اختلافات قومی، مذهب و ..کلیت این حوزه تمدنی را دچار تشتت و پریشانی ساخت.اینک، هر جزء از آن حوزه تمدنی تبدیل به یک واحد جغرافیایی مستقل تحت عنوان Nation-Stateشده است، اما اشتراکات تاریخی، جغرافیایی و فرهنگی میان این مناطق همچنان به قوت خود باقی است.https://quarterly.risstudies.org/article_1237_c3d19214761fa5f0608e85120f687469.pdf