مهاجرت‌ نخبگان‌: پدیده‌ ای‌ اجتماعی‌ یا موضوع‌ امنیت‌ ملی

1. وحیدی‌،پریدخت‌، مهاجرت‌ بین‌المللی‌ و پیامدهای‌ آن‌، تهران‌،سازمان‌ برنامه‌وبودجه‌، 1364، ص‌11.

2. بوزان‌، باری‌، مردم‌، دولتها و هراس‌، پژوهشکدة‌ مطالعات‌ راهبردی‌، تهران‌، پژوهشکده‌ مطالعات‌راهبردی‌، 1378،
   مقدمه‌.
3. برای‌ مطالعه‌ بیشتر در این‌ زمینه‌ مراجعه‌ شود به‌؛ هرمه‌، گی‌ «مهاجرت‌ مغزها»، ترجمه‌ خلیل‌ هراتی‌،نگین‌، سال‌
   هفتم‌، شماره‌ 92 ـ 91، آذر و دی‌ 1351، ص‌ 10 و نیز مراجعه‌ شود به‌: شهریاری‌، جهانگیر،«فرار مغزها و اهمیت‌ آن‌
   در توسعه‌ اقتصادی‌ کشور»، راهنمای‌ ایران‌ امروز، سال‌ هفتم‌، شمارة‌ 60،خرداد 1365، صفحه‌ 49.
4. برای‌ مطالعة‌ بیشتر در این‌ زمینه‌ علاوه‌ بر منابع‌ مذکور مراجعه‌ شود به‌ عسگری‌، حسین‌ و دیگران‌، فرارمغزها،
   انتقال‌ معکوس‌ تکنولوژی‌، مجید محمدی‌، تهران‌، قطره‌، 1376، مقدمه‌ مترجم‌.
5. بپتیست‌میر،ژان‌ مرسی‌ براوان‌. «مهاجرت‌ متخصصان‌، رویکردی‌ نو به‌ پدیده‌ فرار مغزها»،در مهاجرت‌نخبگان‌،حامد
   حبیب‌زاده‌، تهران‌، دفتر مطالعات‌ و برنامه‌ریزی‌ فرهنگی‌ و اجتماعی‌،بهمن‌ 1379، ص‌41.
6. طلوع‌، ابوالقاسم‌، «فرار مغزها، جذب‌ مغزها، گردش‌ مغزها»، حیات‌ نو، 24/7/79.
7. بصیری‌، محمدعلی‌، «تحولات‌ مفهوم‌ امنیت‌ ملی‌»، اطلاعات‌ سیاسی‌ ـ اقتصادی‌، سال‌ پانزدهم‌، شماره‌4 - 163،
   ص‌ 166.
8. هافتن‌ دورن‌ معتقد است‌ که‌ شکل‌گیری‌ دولت‌ ملی‌ در قرن‌ هفدهم‌ و تمایل‌ آن‌ به‌ بقاء باعث‌ شده‌ که‌امنیت‌ ملی‌
   اهمیت‌ اساسی‌ پیدا کند. برای‌ مطالعه‌ بیشتر مراجعه‌ شود به‌:

- Haftendorn, Helga, "The security puzzle: theory - bulding and discipline building in
internationalsecurity",International studies Quarterly, No. 35, March 1991, p.5-6.

9. برای‌ مطالعه‌ بیشتر در این‌ زمینه‌ مراجعه‌ شود به‌ بوتول‌ گاستن‌، تتبعی‌ در ستیزه‌شناسی‌، حسن‌ پویان‌،تهران‌
   چاپخش‌، 1364، صص‌ 80 ـ 75.
10. برای‌ مطالعه‌ بیشتر در این‌ زمینه‌ مراجعه‌ شود به‌:

- Klaus, Knorr and Frank. N. Trager (eds),Economic Issuse and National security, first
edition lawrence, University Press of Kansas, 1977, p.8.

11. به‌ نقل‌ از «تحولات‌ مفهوم‌ امنیت‌ ملی‌»، پیشین‌.
12. رنجبر، مقصود، ملاحظات‌ امنیتی‌ در سیاست‌ خارجی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌، تهران‌، پژوهشکده‌مطالعات‌
    راهبردی‌، 1378، صص‌ 86 ـ 85.
13. ال‌. راس‌، اندرو، «تأمین‌ تسلیحات‌ و امنیت‌ ملی‌، تناقض‌ موجود در توان‌ نظامی‌»، در آزر، ادوارد.ای‌ وچونگ‌
    این‌مون‌، امنیت‌ ملی‌ در جهان‌ سوم‌، پژوهشکده‌ مطالعات‌ راهبردی‌، چاپ‌ اول‌، تهران‌، پژوهشکده‌مطالعات‌ راهبردی‌،
    1379، ص‌ 145.
14. 14. Wolfers, Arnold,National Security An Ambiguous Symbol, Discors and Collaboration,
    first edition, Baltimore, Jhonhopkins University Press, 1962, p. 150.
15. ماندل‌، رابرت‌، چهره‌ متغیر امنیت‌ ملی‌، پژوهشکده‌ مطالعات‌ راهبردی‌، تهران‌، پژوهشکده‌ مطالعات‌راهبردی‌،
    1379، چ‌ دوم‌، صص‌ 52 ـ51.
16. برای‌ مطالعه‌ بیشتر در این‌ زمینه‌ مراجعه‌ شود به‌: آزر، ادوارد.ای‌ و چونگ‌ این‌مون‌، پیشین‌، صص‌140ـ115.
17. این‌ سه‌ سطح‌ تحلیل‌ را باری‌ بوزان‌ به‌ تعبیر خودش‌ از عقاید والتز اتخاذ کرده‌ است‌. نک‌. مردم‌، دولتهاو هراس‌،
    ص‌ 42.
18. به‌ عنوان‌ نمونه‌ و جهت‌ اطلاع‌ در این‌ زمینه‌ مراجعه‌ شود به‌: مک‌ کین‌لای‌، آر.دی‌ و آر.لیتل‌، امنیت‌جهانی‌،
    رویکردها و نظریه‌ها، اصغر افتخاری‌، تهران‌، پژوهشکده‌ مطالعات‌ راهبردی‌، 1380، مقدمه‌مترجم‌.
19. 19. Ulman,Richard,"Redefining secunity",International Security,7,No. 1,Summer 1983,p.
    133.
20. مک‌ لارن‌، آر. دی‌ «مدیریت‌ امنیت‌ ملی‌: تجربه‌ آمریکا و درسهایی‌ برای‌ دول‌ جهان‌ سوم‌»، در امنیت‌ملی‌ در
    جهان‌ سوم‌، پیشین‌، 342.
21. قریب‌، حسین‌، «جهانی‌ شدن‌ و چالشهای‌ امنیتی‌ ایران‌»، اطلاعات‌ سیاسی‌ ـ اقتصادی‌، سال‌پازنزدهم‌، شماره‌ 8 -
    167، ص‌ 56.
22. مردم‌، دولتها و هراس‌، پیشین‌، ص‌ 159.
23. 23. Osgood, RobertIdeas And Self - Interest in Americas Foreign Relations, Chicago,
    University of Chicago Press, 1953, p. 443.
24. برای‌ مطالعه‌ بیشتر در این‌ زمینه‌ مراجعه‌ شود به‌:«تحولات‌ مفهوم‌ امنیت‌ ملی‌»،پیشین‌،ص‌171ـ170.
25. مردم‌، دولتها و هراس‌، پیشین‌، ص‌ 266.
26. همان‌، ص‌ 53.
27. همان‌، ص‌ 54.
28. همان‌، صص‌ 119 ـ 115.
29. برای‌ مطالعه‌ بیشتر در این‌ زمینه‌ مراجعه‌ شود به‌: کاستلز، مانوئل‌، عصر اطلاعات‌؛ ظهور جامعه‌شبکه‌ای‌، احمد
    علیقلیان‌ و افشین‌ خاکباز، چ‌ اول‌، تهران‌، طرح‌ نو، 1380، ص‌ 44.
30. ملاحظات‌ امنیتی‌ در سیاست‌ خارجی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌، پیشین‌، ص‌ 86.
31. کندی‌، پل‌، به‌ سوی‌ سده‌ بیست‌ویکم‌، فریدون‌ دولتشاهی‌، چ‌ اول‌، تهران‌، اطلاعات‌ 1376، ص‌602.
32. ال‌. «تامین‌ تسلیحات‌ و امنیت‌ ملی‌...»، پیشین‌، ص‌ 215.
33. چهره‌ متغیر امنیت‌ ملی‌، پیشین‌، ص‌ 103.
34. سایق‌، یزید، امنیت‌ در کشورهای‌ در حال‌ توسعه‌، مصطفی‌ ایمانی‌ و علیرضا طیب‌، چ‌ اول‌، تهران‌،انتشارات‌ علمی‌
    و فرهنگی‌، 1377، ص‌ 15.
35. مردم‌، دولتها و هراس‌، پیشین‌، ص‌ 34.
36. چهره‌ متغیر امنیت‌ ملی‌، پیشین‌، ص‌ 147.
37. برای‌ مطالعه‌ بیشتر در این‌ زمینه‌ مراجعه‌ شود به‌: امنیت‌ ملی‌ در جهان‌ سوم‌، پیشین‌.
38. مردم‌، دولتها و هراس‌، پیشین‌، ص‌ 115.