نقد واسازانه‌ سیاست‌جغرافیایی‌وبازخوانی‌ ژئوپلیتیک‌ جمهوری‌اسلامی‌ایران‌

Document Type : Research Paper

Author

Main Subjects


  1. 1ـ یگر، ورنر؛ ترجمه‌ محمدحسن‌ لطفی‌؛ جلد اول‌؛ (تهران‌، انتشارات‌ خوارزمی‌، 1376)، صص‌ 39ـ17

    1. Glassner, Martin;Political Geography, New York, John Wiley & Sons.Inc., p 13.
    2. Tuathail, Gearaid,Critical Geopolitics , London, Routledge, 1996, pp 44-45.
    3. Ibid; pp 21-23.
    4. See: plano, Jach;The International Relation Dictionary, New York, Holt, 1988, p 98.

    6ـ لاکوست‌، ایو و بئتریس‌ ژیبلن‌؛ عوامل‌ و اندیشه‌ها در ژئوپلیتیک‌؛ علی‌ فراستی‌، تهران‌، نشر آمن‌؛ 1378،صص‌
    14ـ12

    7- The International Dictionary, op. cit. p.141.

    8- Ibid; p 142.

    9- Ibid; p 59.

    10- Ibid; pp 7-20.

    11- Ibid; pp 60-61.

    12- Ibid; pp 65-66.

    13ـ ر.ک‌. تاجیک‌، محمدرضا، «متن‌، وانموده‌ و تحلیل‌ گفتمان‌ (2)»، فصلنامه‌ گفتمان‌، شماره‌1، (تابستان‌
    1377)،صص‌ 16ـ7.

    14- The International Dictionary, op. cit. pp 66-68.

    15- Taylor, Peter & Colin Flint;Political Geography, Fourth Edition, New York, Printice
    Hall,2000, p 103.

    16- Glassner, Martin, op. cit, p. 102.

    17- Demko, Grorge. J. and W. B. Wood,Re- Ordering The World, Colotado, West View
    Press,1994, pp 17-19.

    18ـ لاکوست‌، ایو و بئترس‌ ژیبلن‌؛ پیشین‌؛ ص‌ 15.

    19ـ برای‌ اطلاع‌ بیشتر رجوع‌ کنید به‌ :

    20- Agnew, John, Geopolitics: Revisioning World Politics, London, Routledge, 1998.

    21ـ ر. ک‌. به‌ عزتی‌، عزت‌الله‌. ژئوپلیتیک‌، تهران‌، نشر سمت‌، 1371، ص‌ 73.

    22ـ میرحیدر، درّه‌، «جغرافیای‌ سیاسی‌، آنچه‌ بود، آنچه‌ هست‌»، مجله‌ دانشکده‌ حقوق‌ و علوم‌سیاسی‌،
    شماره‌40، (تابستان‌ 1377)، ص‌ 212.

    23ـ درویشی‌ سرتلانی‌، فرهاد، پیشین‌، ص‌ 90.

    24ـ عزتی‌، عزت‌الله‌، پیشین‌، ص‌ 73.

    25ـ بدیعی‌، ربیع‌، جغرافیای‌ مفصل‌ ایران‌، جلد اول‌، تهران‌، نشر اقبال‌، 1372، ص‌ 11.

    26ـ عزتی‌، عزت‌الله‌، پیشین‌، صص‌ 80ـ58، همچنین‌ ر. ک‌. شکوهی‌، حسین‌، فلسفه‌ جغرافیا، تهران‌،
    مؤسسه‌جغرافیایی‌ و کارتوگرافی‌ گیتاشناسی‌، 1367، صص‌ 243ـ264.

    27ـ در این‌ باره‌ رک‌. اسدی‌، بیژن‌، علائق‌ و استراتژی‌ ابرقدرتها در خلیج‌فارس‌ (1368ـ1357)، تهران‌،انتشارات‌
    دانشگاه‌ شهید بهشتی‌، 1371، ص‌ 19.

    28ـ علایی‌، حسین‌، «اهمیت‌ استراتژیکی‌ خلیج‌فارس‌»، ارائه‌ شده‌ در سمینار جغرافیایی‌ کاربردی‌ و
    جنگ‌،تهران‌، دانشگاه‌ امام‌ حسین‌(ع‌)، صص‌ 26ـ22.

    29ـ حافظ‌ نیا، محمدرضا، «وضعیت‌ ژئوپلیتیکی‌ منطقه‌ خلیج‌فارس‌»، ارایه‌ شده‌ در سمینار مسائل‌
    جغرافیایی‌جهان‌ اسلام‌، تهران‌، پژوهشکده‌ علوم‌ دفاعی‌ دانشگاه‌ امام‌ حسین‌(ع‌)، 1377، صص‌ 118ـ117،
    همچنین‌:

    حافظ‌نیا، محمدرضا، پیشین‌، ص‌ 163.

    سنجابی‌، علیرضا، استراتژی‌ و قدرت‌ نظامی‌، تهران‌، نشر پاژنگ‌، 1375، صص‌ 187ـ186.

    30ـ حافظ‌نیا، محمدرضا، پیشین‌، صص‌ 448ـ430.

    31ـ حافظ‌نیا، محمدرضا، پیشین‌، صص‌ 106ـ105.

    32ـ میرحیدر، دره‌، اصول‌ و مبانی‌ جغرافیای‌ سیاسی‌، تهران‌، کتابخانه‌ سیمرغ‌، 1357، ص‌ 13.

    33ـ سالنامه‌ آماری‌ کشور 1376، تهران‌، انتشارات‌ سازمان‌ برنامه‌ و بودجه‌، 1378.

    34ـ بدیعی‌، ربیع‌، پیشین‌، ص‌ 85.

    35ـ ر. ک‌ به‌ میرحیدر، دره‌، مبانی‌ جغرافیای‌ سیاسی‌، تهران‌، نشر سمت‌، 1371، صص‌ 153ـ141.

    36ـ اطاعت‌، جواد، ژئوپلیتیک‌ و سیاست‌ خارجی‌ ایران‌، تهران‌، نشر سفیر، 1376، ص‌ 51.

    37ـ حافظ‌نیا، محمدرضا، پیشین‌، ص‌ 193.

    38ـ پیشین‌، صص‌ 449ـ429.

    39ـ مجتهدزاده‌، پیروز، کشورها و مرزها در منطقه‌ ژئوپلیتیک‌ خلیج‌فارس‌، حمیدرضا ملک‌محمدی‌ نوری‌،تهران‌،
    دفتر مطالعات‌ سیاسی‌ و بین‌المللی‌، 1373، ص‌ 87.

    40ـ میرحیدر، دره‌، پیشین‌، صص‌ 188ـ141.

    41ـ عزتی‌، عزت‌االله‌، پیشین‌، ص‌ 84.

    42ـ اطاعت‌، جواد، پیشین‌، صص‌ 49ـ47.

    43ـ کاظمی‌، علی‌اصغر، نقش‌ قدرت‌ در جامعه‌ روابط‌ بین‌المللی‌، تهران‌، نشر قومس‌، 1369، ص‌ 244.

    44ـ میرحیدر، دره‌، پیشین‌، ص‌ 105.

    45ـ صفوی‌، سیدیحیی‌، جغرافیای‌ نظامی‌ ایران‌، تهران‌، انتشارات‌ دانشگاه‌ امام‌ حسین‌(ع‌)، 1378،
    صص‌160ـ140.

    46ـ افشین‌، یدالله‌، رودخانه‌های‌ ایران‌؛ 2 جلد، تهران‌، شرکت‌ مهندسین‌ مشاور جاماب‌، 1373، ص‌ 55.

    47ـ عزتی‌، عزت‌الله‌، ژئوپلیتیک‌، ص‌ 89.

    48ـ آقایی‌، علی‌اکبر، «جوانی‌ جمعیت‌ و خشونت‌»، فصلنامه‌ مطالعات‌ راهبردی‌، شماره‌ 6 و 5 پاییز و
    زمستان‌1378، ص‌ 13.

    49ـ آل‌ یاسین‌، احمد، «تصویر نگران‌کننده‌ نرخ‌ بیکاری‌ جوانان‌ در ایران‌»، گزارش‌، شماره‌ 113، (تیرماه‌
    1379)،ص‌ 68.

    50ـ عطارزاده‌، مجتبی‌، «پویش‌ امنیتی‌ رشد جمعیت‌ در ایران‌»، فصلنامه‌ مطالعات‌ راهبردی‌، شماره‌ 5 و 6
    (پاییزو زمستان‌ 78)، صص‌ 86ـ63.

    51ـ ر.ک‌: سالنامه‌ آماری‌ کشور 1376.

    52ـ «میزگرد وفاق‌ اجتماعی‌»، فصلنامه‌ مطالعات‌ ملی‌، شماره‌ 3 و 2، (زمستان‌ 1378 و بهار 1379)،
    صص‌18ـ17.

    53ـ ر.ک‌: سریع‌القلم‌، محمود، عقل‌ و توسعه‌ یافتگی‌، تهران‌، نشر سفیر، 1372.

    54ـ ماندل‌، رابرت‌، چهره‌ متغیر امنیت‌ ملی‌، ترجمه‌ پژوهشکده‌ مطالعات‌ راهبردی‌، تهران‌، پژوهشکده‌
    مطالعات‌راهبردی‌، 1377، صص‌ 136ـ135.

    55ـ ر.ک‌: جزوه‌ درسی‌ دکتر محمدباقر حشمت‌زاده‌ برای‌ درس‌ مسایل‌ اقتصادی‌ - سیاسی‌ نفت‌، (سال‌
    تحصیلی‌1375ـ1374)، دانشکده‌ علوم‌ اقتصادی‌ و سیاسی‌ دانشگاه‌ شهید بهشتی‌.

    56ـ مجتهدزاده‌، پیروز، «تحولات‌ جهانی‌ و منطقه‌ ژئوپلیتیک‌ خلیج‌فارس‌»، اطلاعات‌ سیاسی‌ ـ

    اقتصادی‌،شماره‌ 50ـ49، (مهر و آبان‌ 1370)، ص‌ 220.

    57ـ استار، جویس‌، «بحران‌ آب‌ زمینه‌ساز درگیریهای‌ آینده‌ در خاورمیانه‌»، ا. طباطبایی‌. اطلاعات‌ سیاسی‌
    ـاقتصادی‌، سال‌ ششم‌، شماره‌ 56ـ55، (فروردین‌ و اردیبهشت‌ 1371)، 47ـ40.

    58ـ نهازی‌، غلامحسین‌، «بحران‌ آب‌ در خاورمیانه‌»، فصلنامه‌ خاورمیانه‌، سال‌ چهارم‌، شماره‌ 1، (بهار
    1376)،ص‌ 154.

    59ـ نفت‌ در آستانه‌ قرن‌ بیست‌ و یکم‌، ترجمه‌ داود علمایی‌، تهران‌، دانشکده‌ فرماندهی‌ و ستاد، 1378،
    ص‌20ـ19.

    60ـ سریع‌القلم‌، محمود، «نظام‌ بین‌المللی‌ و توسعه‌ یافتگی‌ دنیای‌ اسلام‌»، ارایه‌ شده‌ در اولین‌ همایش‌ اسلام‌
    وتوسعه‌، تهران‌: انتشارات‌ دانشگاه‌ شهید بهشتی‌ 1376. ص‌ 431.

    61ـ ترجمان‌ اقتصادی‌، سال‌ سال‌ اول‌، شماره‌ 19، ص‌ 16.

    62ـ ر.ک‌: اقتصاد ایران‌، سال‌ اول‌، شماره‌ 9، (مهر 1378).

    63ـ امیراحمدی‌، هوشنگ‌، «سیاست‌ خارجی‌ منطقه‌ای‌ ایران‌»، علیرضا طیب‌، اطلاعات‌ سیاسی‌ ـ
    اقتصادی‌،شماره‌ 72ـ71، (مرداد و شهریور 1372)، ص‌ 5.

    64ـ میلانی‌، سیدعلی‌، «کشاورزی‌ ایران‌»، اطلاعات‌ سیاسی‌ ـ اقتصادی‌، شماره‌ 140ـ139، (فروردین‌
    ـاردیبهشت‌ 1378)، ص‌ 192.

    65ـ روزنامه‌ سلام‌، مورخه‌ 29/8/1376، ص‌ 5.

    66ـ گزارش‌ مؤسسه‌ مطالعات‌ استراتژیک‌ لندن‌؛ آب‌، امنیت‌ و خاورمیانه‌؛ ترجمه‌ پیروز ایزدی‌، تهران‌،پژوهشکده‌
    علوم‌ دفاعی‌ استراتژیک‌ دانشگاه‌ امام‌ حسین‌(ع‌)، 1372، ص‌ 14.

    67ـ ر.ک‌: عسگری‌، محمود، «هیرمند آتشی‌ زیرخاکستر»، روزنامه‌ همشهری‌، مورخه‌ 14 و 15/10/1378، ص‌
    6.

    68ـ افشین‌، یدالله‌، روزنامه‌های‌ ایران‌، ص‌ 38.

    69ـ صفوی‌، سیدیحیی‌، جغرافیای‌ نظامی‌ ایران‌، ص‌ 159.

    70ـ ر.ک‌: روزنامه‌ ایران‌، مورخه‌ 19/5/1379، ص‌ 13.

    71ـ سریع‌القلم‌، محمود، عقل‌ و توسعه‌ یافتگی‌، پیشین‌؛ صص‌ 192ـ191.

    72ـ عسگری‌، محمود، «ژئوپلیتیک‌ پس‌ از جنگ‌ سرد»، روزنامه‌ همشهری‌، مورخه‌ 15/9/1378، ص‌ 6.

    73- Russett, Bruce, (eds), op. cit. p 324.

    74ـ اکسفورد، باری‌، نظام‌ جهانی‌: اقتصاد، سیاست‌ و فرهنگ‌، حمیرا مشیرزاده‌، تهران‌، دفتر مطالعات‌ سیاسی‌
    وبین‌المللی‌، 1378، صص‌ 165، 127