( یادداشت راهبردی) امنیت به مثابه «مملکت‌‏داری معطوف به آسایش»؛تأملی بر رساله قاجاری «راه نجات»

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات راهبردی

چکیده

رساله «راه نجات» در سال ۱۲۸۶ ش، یعنی یک سال پس از انقلاب مشروطیت توسط مرتضی قلی‏خان هدایت ملقب به صنیع‏‌الدوله نوشته شده است. در آن دوران ایران دارای ارتش منظم و ملی نبود. وظیفه حفظ و حراست ارضی و مرزی کشور به وسیله افراد و تفنگ‏داران عشایر و اقوام مرزی انجام می‌شد. نیروی نظامی و مسلح برای تأمین امنیت راه‌های داخلی وجود نداشت و تجار نمی‌توانستند کالاهای خود را از شهری به شهر دیگر با امنیت جابه‌جا کنند. راه‌های ارتباطی بین ولایات و شهرهای کشور نیز وجود نداشت. مردم ایران در آن زمان بی‌سواد بودند و فقط ۲ درصد مردم سواد خواندن و نوشتن داشتند. تعداد افرادی که تحصیلات دانشگاهی را در غرب گذرانده بودند، به یک‌صد تن نمی‌رسید. در آن شرایط، رساله راه نجات کوششی بود از سوی صنیع‏‌الدوله برای تبیین مهم‏ترین مسئله آن زمان ایران که به زعم وی، مسئله امنیت بود. نوشتار حاضر به تبیین مفهوم امنیت از منظر یکی از رجال عصر مشروطه و از طریق بازخوانی رساله راه نجات می‌‏پردازد. این بازخوانی، بخشی از تاریخ مفهوم امنیت در ذهن و ضمیر ایرانیان را نیز بازنمایی می‏کند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسنده [English]

  • FARZAD POORSAEED
چکیده [English]

.

یادداشت راهبردی فاقد فهرست منابع است
یادداشت راهبردی فاقد فهرست منابع است
The strategic note does not have a sources
The strategic note does not have a sources