طالبان؛تهدیدی بر امنیتی ملی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر

چکیده

مؤلف در این نوشتار ضمن ارایه یک بحث تاریخی منسجم و جامع از نحوه ظهور و قدرت‏ یابی گروه موسوم به طالبان در افغانستان، به بررسی آثار امنیتی ناشی از پیروزی این گروه در افغانستان بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، پرداخته است.مؤلف با تهدید فرض کردن طالبان برای ایران، به تفکیک از تهدیدات "امنیتی - نظامی" (شامل: همسویی طالبان با آمریکا، ایجاد بحران هیدروپلتیک و بروز احتمالی مناقشه در مرزهای خاوری ایران، تولید و صدور انبوه مواد مخدر، استقرار سازمان مجاهدین خلق و دیگر معارضان انقلاب اسلامی در افغانستان)، تهدیدات اقتصادی (شامل: همسویی طالبان با منافع اقتصادی آمریکا در منطقه، همسویی طالبان با منافع اقتصادی پاکستان در منطقه، همسویی طالبان با منافع اقتصادی عربستان سعودی در منطقه) و بالاخره تهدیدات سیاسی - ایدئولوژیک (شامل مخدوش ‏سازی چهره انقلاب اسلامی و اسلام، خنثی‏ سازی استراتژی تنش ‏زدایی ایران، سیاست پاک سازی دینی - قومی طالبان)، سخن گفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

طالبان؛تهدیدی بر امنیتی ملی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده [English]

  • asghar farhadi
(1) میلی، ویلیام، افغانستان - طالبان و سیاستهای جهانی، مشهد، پروانه، 1377،ص 77و .78
(2) همان، ص 77.
(3) پهلوان، چنگیز، افغانستان عصر مجاهدین و برآمدن طالبان، تهران، 1377، قطره، صص212-211.
(4) روشندل، جلیل، منافع ملی و نظام بین‏المللی، تهران، سمت، 1374، ص 4.
(5) همان‏جا، صص 4و 5.
(6) همان‏جا، ص 6.
(7) همان‏جا، ص 8.
(8) همان‏جا، ص 21.
(9) امیراحمدی، هوشنگ، "بحران افغانستان و سیاست منطقه‏ای ایران"، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، شماره 134-
133، ص 4.
(10) ماهاپاترا، شینتامانی، "سیاست ایالات متحده در قبال افغانستان"، ساناز طبرستانی، اطلاعات سیاسی -
اقتصادی، شماره 127-128،ص 118.
(11) امیراحمدی، هوشنگ، "بحران افغانستان و سیاست منطقه‏ای ایران"، پیشین، ص 4.
(12) همان‏جا، ص 5.
(13) همان‏جا، ص 5.
(14) همان‏جا، ص 5.
(15) نصری‏مشکینی، قدیر، "استیلای طالبان بر افغانستان و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران"، اطلاعات سیاسی -
اقتصادی، شماره 134-133، ص 22.
(16) همان‏جا، ص 22.
(17) مجتهدزاده، پیروز، "نگاهی به چگونگی شکل‏گیری مرزهای خاوری ایران"، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، شماره
132-131، ص 10.
(18) فرهنگ، محمدصدیق، افغانستان در 5قرن اخیر، ج 2، قم 1371، انتشارات وفائی، ص 452.
(19) فخاری، غلامرضا، اختلاف دولتین ایران و افغانستان در مورد رود "هیرمند"، تهران، 1371، وزارت خارجه، ص
49.
(20) به نقل از: مجتهدزاده، پیروز، "نگاهی به چگونگی شکل‏گیری مرزهای خاوری ایران"، اطلاعات سیاسی -
اقتصادی، ص 13.
(21) همان‏جا، ص 13.
(22) جهت مطالعه تفصیلی نک: حق‏پناه، جعفر، "قاچاق مواد مخدر و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی
ایران"، فصلنامه مطالعات راهبردی، پیش‏شماره دوم، ص 152.
(23) نصری مشکینی، قدیر، "استیلای طالبان بر افغانستان و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، پیشین، ص 21.
(24) همان‏جا، ص 21.
(25) همان‏جا، ص 21.
(26) عامری، تقی‏زاده، ناصر، سعید، "سیاست خط لوله نمادی از چالش‏های راهبردی در حوزه دریای خزر"، مطالعات
آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 27، ص 26.
(27) همان‏جا، ص 26.
(28) ماهاپاترا، شینتامانی، "سیاست آمریکا در قبال افغانستان"، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، ص 116.
(29) احمدی، حمید، "طالبان: ریشه‏ها، علل ظهور و عوامل رشد"، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، شماره 32-131، ص
34.
(30) پهلوان، چنگیز، افغانستان عصر مجاهدین و برآمدن طالبان، پیشین، ص 241.
(31) میلی، ویلیام، افغانستان - طالبان و سیاستهای جهانی، پیشین، ص 146.
(32)همان‏جا، ص 147.
(33) ماهاپاترا، شینتامانی، همان، ص 118.
(34) میلی، ویلیام، پیشین، ص 177.
(35) احمدی، حمید، پیشین، ص 31.
(36) همان‏جا، ص 31.
(37) میلی، ویلیام، پیشین، ص 118.
(38) همان‏جا، ص 119.
(39) به نقل از احمدی، حمید، پیشین، ص 31.
(40) همان‏جا، ص 31.
(41) همان‏جا، ص 32.
(42) میلی، ویلیام، پیشین، ص 173.
(43) گنجی، اکبر، سنت، مدرنیته، پست مدرنیسم، تهران، 1375، مؤسسه فرهنگی صراط، صص 6-7.
(44) مبارز،عبدالحمید،ازسقوط سلطنت تا ظهورطالبان، پاکستان)پیشاور) مرکزنشر حمید نور،1376، ص198.
(45) هاشمی، سیدمحمود، "اندیشه سیاسی طالبان"، اخوّت، شماره دوم، ص 43.
(46) همان‏جا، ص 58.
(47) عارفی، محمداکرم، "مبانی مذهبی و قومی طالبان"، علوم سیاسی، شماره چهارم، ص 197.
(48) همان‏جا، ص 197.
(49) میلی، ویلیام، افغانستان - طالبان و سیاستهای جهانی، پیشین، ص 112.
(50) همان‏جا.
(51) به نقل از: کیوان حسینی، سیداصغر، "پیامدهای بحران افغانستان بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران"، مجله
سیاست دفاعی، شماره 21-20، ص 46.
(52) همان‏جا، ص 46.
(53) همان‏جا، ص 49.
(54) همان‏جا، ص 49.
(55) سجادی، عبدالقیوم، پیشین، ص 206.
(56) همان‏جا، ص 206.
(57) نصری مشکینی، پیشین، ص 21
(58) طالبان، ایران و پاک.ستان"، پیشین، شماره چهارم، ص 206.
(59) نصری مشکینی، پیشین، ص 21.
(60) عارفی، محمداکرم، "مبانی مذهبی و قومی طالبان"، علوم سیاسی، شماره چهارم، بهار 1378، ص 207.