2
دانشجوی دکترای جامعه شناسی سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
در مقاله حاضر به بررسی تأثیر سیاست هویت منعکس شده در کتب آموزش و پرورش بر امنیت ملی ایران پرداخته میشود. پرسش اصلی این است که سیاست هویتی جمهوری اسلامی ایران در کتاب های درسی مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه نظری چه تأثیری بر امنیت ملی دارد؟ روش پژوهش مبتنی بر تکنیک تحلیل محتوای کیفی با رویکرد قیاسی است و سه کتاب مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه نظری که سال 1400-1399 در مدارس ایران تدریس شده اند، مورد مطالعه قرار گرفتهاند. یافتهها حاکی از آن است که کتب مورد بررسی تصویری نامتناسب و نامتوازن از توجه به ابعاد و گرایش های مختلف هویت ملی، قومی، مذهبی، دینی و جنسیتی ارائه می دهند. علاوه بر این، حتی توجه اندک به مؤلفههای هویتی تجدد و اهل تسنن نیز اغلب با جهتگیری منفی همراه بوده است. این نوع سیاست هویت اعمالی باعث عدم تقویت هویتهای چندگانه برجسته دانشآموزان میشود که تضعیف هویت ملی و در نهایت تهدید امنیت ملی را به همراه خواهد داشت.