پویش امنیتی رشد جمعیت در ایران

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر

چکیده

نقد آموزه‏ای که جمعیت را مؤلفه ‏ای اساسی در تعریف قدرت ملی و تحصیل امنیت برمی‏ شمارد، محور اصلی نوشتار حاضر را شکل می‏دهد. مؤلف ضمن تبیین گونه‏ های جدید ارتباط امنیت با جمعیت، به این نتیجه می‏رسد که در جهان معاصر نه تعداد بل کیفیت و توانمندی های بالفعل جمعیت است که در معادلات امنیتی، بیشتر مطرح می‏ باشد. پس از آن، نویسنده به تحلیل سیاست جمعیتی در ایران و آسیب‏ شناسی امنیتی رشد ناروشمند جمعیت، همت گمارده و در نهایت راهبردهایی را جهت مقابله با خطرات احتمالی به دست می‏دهد. پاسخ هایی رسا به انتظارات اجتماعی مردم، به‏ ویژه تأکید بر روی اصل مشارکت، می‏ تواند امنیت ملی را با امنیت نظام در وضعیت فعلی جمعیت، پیوند زده و برای آینده نیز لازم است تا بر اصل کنترل جمعیت و بهبود شاخص های کیفی در عرصه معادلات سیاسی، تأکید گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

پویش امنیتی رشد جمعیت در ایران

نویسنده [English]

  • mojtaba atar zade
- پهلوان، چنگیز، "مشروعیت گذار"، ( هفته‏نامه) راه نو، شماره 9 (30/3/77)، ص 8.
2- سلطانی، محمدعلی"اثرات جمعیت بر ناهنجاری‏های اجتماعی"، فصلنامه مطالعات جغرافیایی، شماره 39، زمستان 74، ص 120.
3- گلدتورپ، جی. ای، جامعه‏شناسی کشورهای جهان سوم، جواد طهوریان، مشهد، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی،  1373، ص 385.
4- همان، ص 223.
5- زنجانی،حبیب‏الله،جمعیت‏وتوسعه،تهران،مرکزمطالعات‏وتحقیقات‏شهرسازی‏ومعماری‏ایران،1371،ص 181.
6- همان. (به نقل از احمد کتابی، نظریات جمعیت‏شناسی، تهران، اقبال، 1364).
7- همان، ص 54.
8- پیران،پرویز،"شهرنشینی،شتابان‏وناهمگون"،اطلاعات‏سیاسی - اقتصادی،شماره 16، بهمن 66، صص56 و 57.
9- جمعیت و توسعه، زنجانی، پیشین، ص 131.
10- اخوت، محمدرحیم، "نگاهی به معضل افزایش جمعیت"، (مجله) جامعه سالم، شماره 10، مرداد72،ص 24.
11- پیران،پرویز،"شهرشهروندمدار"،اطلاعات‏سیاسی - اقتصادی،شماره 120-119، مرداد و شهریور 76، ص 51.
12- همان. (به نقل از تاریخ بیهقی، ص 414).
13- همان، ص 51.
14- ایوب، اس. سی، نوسازی و توسعه، احمد موثقی، تهران، قومس،  1377، ص 126.
15- پستیو، ژوزف، "خشونت و درماندگی فردگرایی"، عزت‏الله فولادوند، (مجله) نگاه نو، شماره  12، بهمن و اسفند 71، ص 46.
16- لاور، رابرت. اچ، دیدگاههایی درباره دگرگونی اجتماعی، کاووس سیدامامی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1373، ص 230.
17- بنی‏فاطمه، حسین، "شهرنشینی تطبیقی"، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، سال  41، شماه  168، پاییز 77، ص 41.
18- اثرات جمعیت بر ناهنجاری‏های اجتماعی"، پیشین، صص،124-123
19- محسنی تبریزی، علیرضا، "بیگانگی"، نامه علوم اجتماعی، شماره 5، 1370، ص 43.
20- رفیع‏پور، فرامرز، جامعه روستایی و نیازهای آن، تهران، شرکت سهامی انتشار،  1364، ص 19.
21- درودیان، احمد، "بزهکاری جوانان، پدیده‏ای اجتماعی در ساختار سیاسی - اقتصادی جهان"، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، شماره  58و  57، خرداد و تیر  71، ص 108.
22- خشونت و درماندگی فردی"، پیشین، ص 49.
23- شکویی، حسین، جغرافیای اجتماعی شهرها، اکولوژی اجتماعی شهر، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی،  1365، ص 104.
24- همان، ص 105
25- شیخی، محمدتقی، جامعه‏شناسی جهان سوم، تهران، انتشارات اشراقی، 1365، ص 184.
26- همان، ص 187.
27- دیدگاههایی درباره دگرگونی اجتماعی"، پیشین، صص 226-225.
28- خشونت و درماندگی فردی"، پیشین، ص 35.
29- همان، صص 40-39.
30- جغرافیای اجتماعی شهرها، اکولوژی اجتماعی شهر"، پیشین، ص 106.
31- نک:"توسعه‏ناهماهنگ،فرصتهای‏نابرابر"،اطلاعات‏سیاسی - اقتصادی،شماره 20، خردادماه 67، ص .53
32- پیران، پرویز، "آلونک‏نشینی در تهران"، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، شماره  19، اردیبهشت  67، ص 52.
33- خشونت و درماندگی فردی"، پیشین، ص 50.
34- لاکوست، ایو، مسایل ممالک کم‏رشد، سیروس سهامی، تهران، انتشارات چاپخش،  1369، ص 57.
35- روزنامه کیهان مورخ 15/9/67.
36- طالقانی، محمود، "بررسی جامعه‏شناسی تحولات جمعیت ایران (65-1335)"،فصلنامه مطالعات جغرافیایی، شماره  27، زمستان  71، صص 69-68.
37- روزنامه کیهان مورخ 18/4/71.
38- روزنامه کیهان مورخ 23/4/70.
39- روزنامه کیهان مورخ 17/4/70.
40- روزنامه کیهان مورخ 23/4/70.
41- دیدگاههایی درباره دگرگونی اجتماعی"، پیشین، ص 189.
42- عوارض‏مهاجرت‏های بی‏رویه در شهر تهران"، اطلاعات سیاسی - اقتصادی،شماره24، آبان‏وآذر 67، ص 55.
43- هانتینگتون، ساموئل، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، محسن ثلاثی، تهران، نشر علم،  1370، ص 19.
44- سیف‏زاده، حسین، "تحول از مشارکت منفعلانه به مشارکت فعالانه"، مجله حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره  32، تیرماه  73، ص  183و 186.
45- سیف‏زاده، حسین، "مشارکت منفعلانه و تداوم آن"، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره  31، فروردین  73، ص 164.