نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی
نویسنده
کارشناس ارشد علوم سیاسی از دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسنده [English]
The author distinguishes three national Security discourses in theI.R.Iran during the first two decades after the Revolution.
In the first years after the formation of the Islamic Republic,radical revolutionaries introduced an expansion-oriented discouersein which radical measures taken by revolutionary institutions weredeemed as appropriate means to promote national Security. The imposed war led to a "maintenance oriented discourse" inwhich national security was defined on the basis of protecting thevery existence of the system. A new national security discouers based on the requirements ofgrowth and development was introduced during the presidency of Mr.Rafsanjani, this "growht-oriented discouers," according to the author,is the revival of basic Islamic ideals reintroduced in new terms.
* لازم به یادآوری است که در اینجا گفتمان بیشتر به شیوه نگرش مسؤولان در برهههای مختلفنظام
توجه دارد و محصول آن، در عمل و کردار دولت ج.ا.ا پدیدار بوده است. بهعبارت دیگرباید توجه کرد که
ساختار قدرت در ایران همانند اکثر کشورهای در حال توسعه بهصورت هرمیترسیم شده است.
اینساختار مستلزم آن است که دولت و نخبگان سیاسی آن همیشه سازندهاصلی تصمیمات و
استراتژیهای مختلف نظام باشند. بنابراین باید از این جهت، این مفهومازگفتمان را بامفهوم رایج آن در
غرب مجزا دانست. مفهوم گفتمان در غرب بیشتر تأکید بر آراء وعقاید متفاوتی دارد که مردم و احزاب
سیاسی نقش تعیین کنندهای درآن ایفا میکنند.
1ـ این تقسیمبندی اولین بار بهوسیله آقای سعید حجاریان و همچنین دکتر محمدرضا تاجیک در
سمینار " توسعه و امنیت عمومی " (دانشگاه تهران - اسفند 1375) عنوان شد.
2ـ برای مطالعه کامل این بحث رجوع شود به بخش اول مقاله زیر: حسین سیف زاده، «چالشهای
داخلی صلح وسازندگی در تاجیکستان : بیمها و امیدها» فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال
ششم، شماره 18،(تابستان 1376)،صص 120ـ107.
3ـ مهدی بازرگان،انقلاب ایران در دو حرکت، تهران، بینا، 1363.
4ـ م.محمدی، انقلاب اسلامی در مقایسه با انقلاب های فرانسه و روسیه، بیجا، ناشر مؤلف، 1374، ص
235.
5ـ مجتبی سلطانی، خط سازش، جلد اول، تهران : مرکز چاپ و نشر سازمانتبلیغاتاسلامی، چاپ دوم،
1368،ص 183.
6ـ م.محمدی، پیشین، ص 241.
7ـ مهدی بازرگان، پیشین، ص 93.
8ـ مجتبی سلطانی، پیشین، ص 244.
9ـ م.محمدی، پیشین، ص 235، به نقل از: ویلیام سولیان، مأموریت درایران،1361، ص 189.
10ـ م.محمدی، پیشین، ص 227، (پاورقی).
11ـ علی اکبر ولایتی، مقدمه مجله سیاست خارجی، سال اول،دی واسفند 1365 صص 5 ـ 4.
12ـ سعید برزین، جناح بندی سیاسی در نظام جمهوری اسلامی ایران، ایران فردا، سال سوم شماره
17،اردیبهشت 1374، ص 39.
13ـ محمدجواد لاریجانی، مقولاتی در استراتژی ملی، تهران، مرکز ترجمه و نشرکتاب، 1369، ص 20.
14ـ همان، ص 49.
15ـ همان، ص 40.
16ـ همان، ص 67.
17ـ تدرابرت گر، «جنگ انقلاب و تکوین دولت اجبار آفرین »، ترجمه معاونت فرهنگی و اجتماعی
مرکز تحقیقات استراتژیک، مجلهراهبرد، شماره 1، تابستان 1375، ص 15.
18ـ « ارتش ازهم پاشیده شده واز نو متولدشده ایران در سال 1982»، تهران، خبرگزاری
جمهوری اسلامی، ترجمه گروهتحقیق، 20 اسفند 1363.
19ـ محمدابراهیم سنجقی، طرح پیشنهادی الگوی استراتژی جمهوری اسلامی ایران، (رسالهدکتری ـ
دانشگاهتهران)، 1370 ص 135.
20ـ حسنعلی عبادی،«نگاهی به شکوفایی ارزشها وفرهنگ بسیجی»، مجله بسیج، شماره3و4، تابستان
و پاییز 1373، صص 164 ـ 141.
21ـ به نقل از گزارش دیدگاههای رئیس جمهور (هاشمی)، تهیه شده بهوسیله معانت سیاسی مرکز
تحقیقات استراتژیک.
22ـ عدنان مزارعی،«اقتصاد ایران بعد از انقلاب : از همگسیختگی و پوپولیسم»، ترجمه پرویز صداقت،
مجله فرهنگ توسعه، سال ششم، شماره 26، فروردین 1376، صص 37ـ31.
24ـ سازمان برنامه و بودجه، گزارش نهایی برآورد خسارات اقتصادی جنگ تحمیلی، دفتر اقتصاد
کلان،1369.
25ـ خطبه نماز جمعه،18مرداد 1370.
26ـ سازمان برنامه و بودجه، نظام طرح ریزی استراتژیکی، برنامه ریزی و بودجه بندی دفاعی،
1368،ص 13.
28ـ محمود واعظی در میزگرد «تحولات جدید منطقهای و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»،
فصلنامه خاورمیانه، سال دوم شماره 4، زمستان 1375،ص 945.
29ـ آلبرت رایسنر، «بینخلیج فارس و آسیای مرکزی ؛ جهتگیریهای جدید سیاست خارجی ایران در
منطقه»، ترجمه احمد لواسانی، ماهنامه دیدگاهها و تحلیلها، سال هشتم، شماره 84، آبان 1373، ص
76.
30ـ بهنقل از گزارش دیدگاههای اقتصادی رئیس جمهور (هاشمی)، پیشین، خبر روز 13/6/69.
31ـ همان (خبر روز 19/7/1369).
32ـ همان.
31ـ همان، ( خبرروز 1/8/1368).
32ـ همان، (خبر روز 11/2/1369).