راهبردهای نظام سیاست‏ گذاری کیفری ایران و بین ‏الملل در مقابله با تهدیدهای امنیتی بیوتروریسم

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جزا و جرم شناسی دانشگاه تهران (نویسنده مسئول)

2 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی پدافند غیرعامل دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

اهمیت تهدیدهای امنیتی بیوتروریسم و آثار گسترده آن باعث افزایش توجه بین‏المللی در مقابله با این پدیده شده است. در ایران نیز در برخی از اسناد راهبردی ناظر به رویکردهای کلان مانند قانون برنامه پنج‏ساله پنجم توسعهوزارت اطلاعات مسئول طرح‏ریزی مبارزه با این نوع تروریسم شده است. این مقاله در تلاش است تا ضمن تبیین مفهوم بیوتروریسم که اقدامی ضدامنیتی است، رویکردهای راهبردی اسناد بین‏المللی و سیاست کیفری ایران را در مقابله با این پدیده بررسی کند. نتیجه‏گیری پایانی این مقاله که به روش کتابخانه‏ای و به‏صورت توصیفی- تحلیلی انجام شده است، ناظر بر این است که هر چند سیاست کیفری ایران در پرتو راهبردهای جنایی اسناد بین‏المللی، قدم‏های مثبتی برای مقابله بیوتروریسم و پیشگیری از آن برداشته است، اما هنوز خلأهایی در این خصوص وجود دارد که نیازمند بررسی و تصمیم‏گیری است.
 

کلیدواژه‌ها


بایلی، کاتلین (1379) سلاح‏های کشتار جمعی هزینه‌ها و منافع، ترجمه­ جمشید شیرازی، کتابخانه­‌ ملی ایران.
بنین، سرجیو (1389) دفاع بیولوژیک، مترجم محمد کاتبی، پژوهشکده‌ پردازش هوشمند علایم.
توکلی، حمیدرضا، صراف‌پور، رضا، صمدی، محمد (1384) آب، غذا و بیوتروریسم، دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌اله.
حاتمی، حسین (1389) مروری بر بیوتروریسم و دفاع بیولوژیک، مجله مطالعات بین‏المللی پلیس، شماره 1.
درودیان، محمد و دیگران (1381) باکتری شکیلا به‏عنوان سلاح بیولوژیک در بیوتروریسم: راهکارهای مقابله با شیگلوزپس، مجله پدافند غیرعامل، شماره 9.
دریایی، محمد (1394) بیوتروریسم در طی غربی، آرمان رشد.
دهقانی، غلامحسین (1389) بررسی پیامدهای کاربرد سلاح‏های شیمیایی، نشر شاهد.
شاه‏حسینی، محمدحسن (1381) بیوتروریسم از نظر طب رزمی، دانشگاه امام حسین (ع)، کتاب دوم از ایپیدمیولوژی بالینی و کنترل بیماری های مرتبط با بیوتروریسم، مرکز نشر صدا.
عبداللهی، محسن (1384) مفهوم تروریسم بین‏المللی و تعریف آن در جامعه بین‏المللی، در: عبداللهی، محسن و فاطمه کیهانلو، سرکوب تروریسم در حقوق بین‏الملل معاصر، نشر ریاست جمهوری.
قزوینی، کیارش و دیگران (1383) آشنایی با بیوتروریسم، با نظارت دکتر جواد قناعت و دکتر طاهره راشد، آستان قدس رضوی.
کارگری، نوروز (1390) درون‏مایه‏های تروریسم، نشر میزان.
ماه­پیشانیان، مهسا (1388) تکنولوژی ارتباطی و تروریسم در آسیای جنوب شرقی، پگاه حوزه.
محمدی، علی‌اکبر (1381) قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی در مقابله با بیوتروریسم، کتاب دوم، مرکز نشر صدا.
نوریس، جان (1383) جنگ نوین، ترجمه‌ محمدابراهیم مینایی، دانشگاه امام حسین (ع).
هنری، حسین (1380) بیوتروریسم و نقش نیروی انتظامی در مبارزه با آن،  مجله دانش انتظامی، شماره 11.
یکرنگی، محمد و عالیپور، حسن (1394) معیار علم به وقوع نتیجه در حقوق کیفری ایران با رویکرد تطبیقی به حقوق انگلستان و فقه امامیه، مجله مطالعات حقوق کیفری و جرم‏شناسی، شماره‏های 2و 3.
 
Banoub, J. (2010) Detection of Biological Agents for the Prevention of Bioterrorism, Springer Science & Business Media.
Carus, W. S. (2002) Bioterrorism and Biocrimes: the Illicit use of Biological Agents Since 1900, The Minerva Group, Inc.
Chakraborty, S. (2014) Bio-Terrorism: How Does GOD View War Today, Report TR/ BTHDGVWT/ V1.0 DATED 15.08.2014.
Bryant, M., & Fionda, J. (2000) Briefcase on Criminal Law, Routledge-Cavendish.
Guillemin, J. (2005) Biological Weapons: From the Invention of State-sponsored Programs to Contemporary Bioterrorism, Columbia University Press.
Noji, E. K. (2001) Bioterrorism: a ‘new’global environmental health threat, Global Change and Human Health, Vol. 2, No. 1.
Ryan, J. (2016) Biosecurity and Bioterrorism: Containing and Preventing Biological Threats, Butterworth-Heinemann