- لاریجانی،محمدجواد،رسالهایدر موضوع و روشفلسفهسیاسی،تهران،سروش، 1380، ص 19.
- و نرید ان نمن علیالذین استضعفوا فیالارض و نجعلهم ائمة و نجعلهم الوارثین. سوره قصص،آیه 5.
- عنایت، حمید، مقدمه؛ تهرانی، علی، طرح کلی نظام اسلامی، بیجا، انتشارات حکمت، بیتا،صص 5-4.
- خداوند در آیه 25 سوره حدید میفرماید: لقد ارسلنا رسلنابالبینات و انزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم الناس بالقسط و انزلنا الحدید فیه باس شدید و منافع للناس.
- عنایت، حمید، پیشین.
- عنایت، حمید، نهادها و اندیشههای سیاسی در ایران و اسلام، تهران، روزنه، 1377، ص 102.همچنین رجوع کنید به:
- رجایی، فرهنگ، معرکه جهانبینیها، تهران، احیاء کتاب، 1372، ص 194.
- هیوم، رابرت ا، ادیان زنده جهان، عبدالرحیم گواهی، تهران، نشر فرهنگ اسلامی، 1379، ص 404.
- زرینکوب، عبدالحسین، در قلمرو وجدان، تهران، سروش، 1375، صص 389 - 388.
- روسو، ژانژاک، قرارداد اجتماعی، متن و در زمینه متن، مرتضی کلانتریان، تهران، آگه، 1380،صص 495 ـ 494.
- عنایت، حمید، نهادها و اندیشههای سیاسی در ایران و اسلام، پیشین، ص 102، همچنین: فوزینجار، فوزی م، سیاست در فلسفه سیاسی اسلام، فرهنگ رجایی، مجله معارف، دوره چهارم،شماره 3، آذر و اسفند 1367، ص 470.
- کانت، ایمانوئل، فلسفه فضیلت، (مقدمه مترجم)، منوچهر صانعی درهبیدی، تهران: نقش و نگار،1380، همچنین:
عنایت، حمید، بنیاد فلسفه سیاسی در غرب، تهران، زمستان، 1377، صص 7 - 196.
- کانت، ایمانوئل، دین در محدوده عقل تنها، منوچهر صانعی درهبیدی، تهران، نقش و نگار،1381، ص 20.
- کانت، ایمانوئل، پیشین، مترجم، ص 19.
- The Review Of Politics, Vol. 55, Fall 1993, N0.10.
- تاک، ریچارد، هابز، حسین بشیریه، تهران، طرحنو، 1377، ص 119.
- کاسیرر، ارنست، فلسفه روشنگری، یدا موقن، تهران، نیلوفر، 1372، ص 210.
- تاک، ریچارد، پیشین، ص 121.
- Thomas Hobes Of Malmesbury, Leviatan Or the Matter, Forme, 8, Power Of a Common WealthEcclesiasticall and Civil,London, Gveen Dragon, 1651.
- هابز، توماس، لویاتان، حسین بشیریه، تهران، نی، 1380، ص 414.
- همانجا، ص 416.
- تاک، ریچارد، پیشین، ص 136.
- روسو، ژانژاک، قرارداد اجتماعی، پیشین، ص 481.
- کاسیرر، ارنست، روسو، کانت، گوته، حسن شمسآوری و کاظم فیروزمند، تهران، مرکز،1374، صص 95 - 50.
- کاسیرر، ارنست، پیشین، ص 87.
- همانجا، ص 90.
- همانجا، ص 93.
- کانت، ایمانوئل، دین در محدوده عقل تنها، منوچهر صانعی دره بیدی، تهران؛ نقش و نگار،1381، ص 225.
- کانت، ایمانوئل، درسهای فلسفه اخلاق، منوچهر صانعی درهبیدی، تهران، نقش و نگار،1378،ص 112.
- همانجا، ص 122.
- Kants Political Writings, New York, Cambridge University Press, 1971, p. 116.
گفتنی است کانت پس از تبیین ویژگیهای جامعه و بشر اخلاقی، راهکارهایی را در مورد صلحبینالمللی، صلح دایمی و صلح و عدالت در بین نسلها پیشنهاد مینماید. برای اطلاع بیشتر رجوعکنید به:
Immanuel Kant, Perpetual Peace, Edited by Lewis white Beck, New York, the Liberal Arts Press, 1975, p.12.
ادامه نگرش کانتی را میتوان در فلسفه سیاسی جهان رولز ملاحظه نمود. رولز نیز مانند کانت، ازنگاه فایدهانگارانه به مناسبات اجتماعی و اخلاقی را انتقاد میکرد. رجوع کنید به:
- Lewis Beck, Neo - Kantianism,in p. Edwards, Gen, (Ed) Encyclopedia Of White philosophy, Vol.S, 1945.
- John Rawls.A Theory Of Justice,Cambridge, Harvard University Press, 1971.
- کانت، ایمانوئل، دین در محدوده عقل تنها، پیشین، ص 258.
- روسو، ژانژاک، قرارداد اجتماعی، پیشین، صص 10 ـ 9. همچنین رجوع کنید به:
Jean-Jacques Rousseau, Discourse On the Origin and Foundations Of Inequality Among Men, 1754
31.Kants Political Writings,op.cit., p. 116.
- کانت، ایمانوئل، فلسفه فضیلت، منوچهر صانعی درهیدی، تهران، نقش و نگار، 1380 (مقدمهمترجم).
- ناس، جان بی، تاریخ جامع ادیان، علی اصغر حکمت، تهران، علمی و فرهنگی، 1377، ص591.
- رجایی، فرهنگ، پیشین، ص 192.
- همان، ص 193.
- محمدی، مجید، دین علیه ایمان، تهران، کویر، 1378، ص 195.
- همان، ص 196.
- همان، ص 215، همچنین حجاریان، سعید، «تحول گفتمان ترقی در اندیشه روشنفکراندینی»، فکرنو، سال 2، شماره 6، ص 28.