(9) Hamza Alavi, "The State in Post-Colonial Societies: Pakistan and Bangladesh” New Left Review, 74, 1972.
(10) حمزه علوی، پیشین.
(11) اهمیت مقاله علوی به دو علت بود.یکی اینکه اولین مقاله در نوع خود به شمار میرفت که در اینباره و با استفاده از چارچوب مارکسیستی به نگارش درمیآمد.دوم اینکه این مقاله موج عظیمی در زمینه مربوطه ایجاد کرد و عده زیادی را واداشت تا در این مورد دست به قلم ببرند.
(12) John, Saul, The State and Revolution in Eastern Africa, NewYorK, Monthly Review,1979.
(13) سائول، پیشین، ص 170.
(14) R.Jackson and C.Rosberg, "The Marginality of African States", in G.Carter and P.O'Meara (eds.), African Independence, Bloomington, Indiana University Press, 1985.
(15) جکسون و رزبرگ، پیشین.
(16) Goran Hyden, Beyond Ujamaa in Tanzania, Berkeley, University of California Press,1980, p.9.
(17) هایدن، پیشین، ص 33.
(18) H.Mahdavy, "The Patterns and Problems of Economic Development in Rentier States:The Case of Iran" in M.A.Cook (ed.), Studies in the Economic History of the Middle EastOxford, 1970.
(19) مهدوی، پیشین.
(20) در کتاب دولت رانتیر، در تعیین ملاک برای این عبارت که "قسمت عمده درآمد دولت باید از رانت باشد"، رقم %42درنظر گرفته شده است.بهعبارت دیگر، هر کشوری که %42یا بیشتر از کل درآمدش از رانت خارجی باشد دولت رانتیر نامیده میشود.نگاه کنید به?
Beblawi & Luciani (eds), The Rentier State, London, Croom Helm, 1987.
(21) Hazem Beblawi, "The Rentier State in the Arab World" in Beblawi and Luciani (eds),The Rentier State, London, Croom Helm, 1987.
(22) امیرمحمد حاجییوسفی، "رانت، دولت رانتیر و رانتیریسم: یک بررسی مفهومی"، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 126-125.
(23) T.Skocpol, "Bringing the State Back In", in Evans et al., Bringing the State Back In,Cambridge University Press, 1985.
(24) به همین دلیل برخی از محققان ترجیح میدهند از مفهوم "دولت تخصیصی" یا "دولت توزیعی" استفاده نمایند.نگاه کنید به،
- J.Delacroix, "The Distributive State in the World System", Studies in Comparative International Development, 15,3 (1980).
- G.Luciani, "Allocation Vs.Production States: A Theoretical Framework", in BeblawiandLuciani (eds), The Rentier State.
(25) G.Luciani, "Allocation Vs.Production States", p.69.
(26) Lisa Anderson, "The State in the Middle East and North Africa", Comparative Politics,20(1), October 1987.
(27) H.Beblawi, "The Rentier State in the Arab World".
(28) A.Najmabadi, "Depoliticization of a Rentier State: The Case of Pahlavi Iran" in Beblawiand Luciani (eds), The Rentier State.
(29) G.Luciani, "Allocation Vs.Production States".
(30) نگاه کنید به،
- R.Graham, Iran: The Illusion of Power, New York, St.Martin's Press, 1979, p.152.
نویسنده در مقالهای جداگانه به بررسی ماهیت دولت در ایران پرداخته است.نگاه کنید به، امیرمحمد حاجییوسفی، "دولت و توسعه اقتصادی در ایران قبل از انقلاب: یک چارچوب نظری"، در دست انتشار.
(31) H.Katouzian, The Political Economy of Modern Iran, New York, New York University Press 1981, p.21.
(32) F.Halliday, Iran: Dictatorship and Development, New York, Penguin Books, 1979, pp.29-30.
(33) E.Abrahamian, Iran Between Two Revolutions, Princeton University Press, 1982, pp.432-446.
(34) برای مثال نگاه کنید به،
- F.Halliday, Iran: Dictatorship and Development.
(35) C.Issawi, "The Iranian Economy, 1925-1975: Fifty Years Development", in G.Lenezowski(ed.), Iran Under the Pahlavis, Stanford, Hoover Institution Press, 1978, p.131.
(36) مهدوی، پیشین، ص 432.
(37) ابراهیم رزاقی سیاستهای اقتصادی مبتنی بر دیدگاه اول را تحت عناوین بازسازی و تجهیز بنیه دفاعی کشور، بازسازی و نوسازی تولیدی و زیربنایی مراکز جمعیتی خسارتدیده از جنگ، رشد اقتصادی در جهت افزایش تولید سرانه، اشتغال مولد، کاهش وابستگی اقتصادی با تأکید بر خودکفایی، و مهار تورم ذکر کرده است.نگاه کنید به، رزاقی، "نقش دولت در توسعه اقتصادی ایران پس از جنگ"، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 70-69.
(38) نگاه کنید به فصلنامه مجلس و پژوهش، شماره 8،ص 31.
(39) نگاه کنید به، فرشاد مؤمنی، کالبدشکافی یک برنامه توسعه، تهران، مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس، 1374،صص.132 - 135،و هوشنگ امیراحمدی، "ارزیابی عملکرد برنامه اول و چالشهای برنامه دوم"، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 92-91.
(40) برای اطلاع از برنامههای تعدیل ساختاری برای نمونه نگاه کنید به، دیوید ووداورد، تعدیل اقتصادی، بحران بدهی و فقر در کشورهای درحال توسعه، ترجمه آزاد و محمدیان، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1375. و کمالی دهکردی، سیاستهای تعدیل اقتصادی، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1372و رحیمی بروجردی، سیاستهای اقتصاد کلان و اصلاحات ساختاری، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، 1373.
(41) نگاه کنید به لوسیانی، "درآمد ثابت نفتی: بحران مالی دولت و گرایش به دموکراسی".
(42) هرچند براساس آمار موجود میزان کسری بودجه دولت ارقام بزرگی نیست، اما شاید با درنظر گرفتن بدهی بخش دولتی به نظام بانکی واقعیت بهتر روشن گردد.
(43) متأسفانه آمار مربوط به استقراض داخلی دولت در سالهای اخیر در دسترس نبود.