امنیت سوژه ‏مبنا؛ در مسیر نظریه‌ای جدید از امنیت

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه علوم انسانی

چکیده

مقالۀ پیش­ رو برای نخستین بار انگارۀ امنیت سوژه ‏مبنارا ارائه می­ کند و بر پایۀ آن می­ کوشد در مسیر طرح نظریه ­ای جدید از امنیت گام بردارد. این انگاره ناظر بر گذار به پارادایم فرهنگی امنیت است؛ پارادایمی که برآمده از ابرروندهایی مانند «تولد مفهوم سیاست سوژه»، «آغاز دورۀ مدرنیتۀ ‏‏‏‏متأخر‏»، «بازشناسی به مثابه نزاع کانونی جوامع جدید» و «فردی‌شدنِ تجربۀ امر جمعی» است. انگارۀ «امنیت سوژه‏ مبنا» بازنمایی متفاوتی از «امر امنیتی» را صورت‏‏بندی می ‏کند که ذیل آن نقطه ثقل امر امنیتی از سطح ساختارهای کلان اجتماعی و سیاسی به سطح سوژگی فردی و جمعی نقل مکان می ‏کند، همچنین فرایند «امنیتی‌سازی» معکوس شده و افزایش ظرفیت‌های نهادی به منظور تحقق ‏بخشیدن به وجود سوژۀ انسانی به نقطه عزیمت تحلیل امنیتی بدل می ­شود.  
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Subject-Based Security: Toward a New Theory of Security

نویسنده [English]

  • salman sadeghi zadeh
assistant professor in IHCS
چکیده [English]

Subject-Based security is a new idea and it is the first time, this theory is used in security literature. This idea refers to the transition to the cultural paradigm of security. It is a paradigm that emerges from super-processes such as the “introduction of the concept of subject politics”, “the beginning of the late modernity period”, “rethinking as the central conflict of new societies” and “the individualization of the collective experience”. Based on this transition, the notion of "subject-based security" formulates a different representation of the "security issue" below which the focus of the security issue shifts from the level of macro-social and political structures to the level of individual and collective subjectivity. The process of "securityization" has been reversed and the starting point of security analysis is the increase of institutional capacities in order to prepare for the realization of the existence of the human subject and the expansion of individual and collective subjectivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Subject-based Security
  • Cultural Security Paradigm
  • Subject Policy
  • Public Security
  • Security Issue
اسپریگنز، توماس(1382)، فهم نظریه‏های سیاسی، ترجمۀ فرهنگ رجایی، تهران: آگاه.
افتخاری، اصغر و قدیر نصری (1383) روش و نظریه در امنیت پژوهی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
اقارب‏پرست، محمدرضا (1390)، گذار پارادایمی امنیت: از مفهوم مضیق به مفهوم موسع، ره‏آوردسیاسی، سال هشتم، شماره 33، 89 – 106.
بحرانی، مرتضی و محسن علوی پور (1391)، پارادایم‏شناسی تعامل اندیشه سیاسی و فرهنگ، فصلنامه تحقیقات فرهنگ، دوره پنجم، شماره 3، 151-127.
بک، اولریش (1397)، جامعۀ خطر، ترجمۀ رضا فاضل و مهدی فرهمندنژاد، تهران: نشر ثالث.
بیلیس، جان و استیو اسمیت (1388)، ‏‏‏‏جهانی‏شدن‏ سیاست، روابط بین‏الملل در عصر نوین، ترجمه ابوالقاسم راه‏چمنی، تهران: ابرار معاصر تهران.
پزشکی، محمد (1393)، پارادایم‏‏‏ها‏ی علم: آیا علم سیاست دارای پارادایم ‏‏می‏باشد؟، فصلنامه علوم سیاسی، سال هفدهم، شماره 67، 109- 132.
پورسعید، فرزاد (1391)، فرهنگ توصیفی اصطلاحات امنیت، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
تاملینسون، جان (1381)، ‏‏‏‏جهانی‏شدن‏ و فرهنگ، ترجمه محسن حکیمی. تهران: دفتر پژوهش‏های فرهنگی.
تورن، آلن (1396)، پارادایم جدید، ترجمۀ سلمان صادقی‏زاده. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
تورن، آلن (1398)، برابری و تفاوت: آیا ‏‏‏‏می‏توانیم با هم زندگی کنیم؟، ترجمۀ سلمان صادقی‏زاده. تهران: نشر ثالث.
     تورن، آلن (1399)، دموکراسی چیست؟، ترجمۀ سلمان صادقی‏زاده، تهران: نشر ثالث.
     تورن، آلن (1400)، بازگشت کنش‏گر: نظریۀ اجتماعی در جامعۀ پساصنعتی، ترجمۀ سلمان صادقی‏زاده، تهران: نشر ثالث.
روزنا، جیمز و دیگران (1380)، ارزیابی‌های انتقادی در زمینه امنیت بین‌الملل، گردآوری و ترجمه: علیرضا طیب. تهران: نشر نی.
شریف‏زاده، رحمان و پروین بدری (1393)، تغییر جهانی به مثابه تغییر ساختار مقوله‏بندی پارادایم‏ها، فلسفه علم، سال چهارم، شمارة اول، 139 – 155.
شیهان، مایکل (1388)، امنیت بین‌الملل، ترجمۀ سیدجلال دهقانی‌فیروزآبادی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
صادقی، رضا (1394)، پیشرفت علم در پارادایم کوهن، فصلنامه فلسفه و کلام اسلامی آینة معرفت، شماره 44، 135-150.
صادقی‏زاده، سلمان (1399)، «جامعه‏شناسی گذار به سیاست سوژه در عصر جهانی‏شدن؛ با نگاهی کوتاه به وضعیت ایران»، فصلنامه جامعه پژوهی فرهنگی، سال یازدهم، زمستان 1399ریال شماره 4 (پیاپی 38)، 93-112.
‏‏‏‏‏صادقی‏زاده‏، سلمان (1399)، «گذار پارادایمی، بازآفرینی امر سیاسی و فهم گذارهای پیشاروی ایران»، پژوهشنامۀ علوم سیاسی، دورۀ 15، شمارۀ 3، پیاپی 59، تابستان 1399، 117-140.
‏‏‏‏‏صادقی‏زاده‏، سلمان (1400)، «تحول پارادایمی در معانی ودلالت‏های مفهوم امنیت»، فصلنامه مطالعات راهبردی، دورۀ 24، شمارۀ 91، بهار 1400، 7-30.
صدرالدین محمد شیرازی (1382)، الشواهد الربوبیة، تهران: انتشارات بنیاد حکمت اسلامی.
صدرالمتألهین (1363)، مفاتح الغیب، تصحیح محمد خواجوی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
قوام، سید عبدالعلی و محمد قیصری (1391)، ملی‏گرایی و دولت- ملت‏سازی در خاورمیانه، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، شماره 71، 11-23.
کاپلستون، فردریک (1361)، فلسفه معاصر؛ بررسی هایی در پوزیتویسم منطقی و اگزیستانسیالیسم،  ترجمه علی حلبی، بی­جا.
کوهن، توماس (1369)، ساختار انقلاب‌های علمی، ترجمۀ احمد آرام، تهران: سروش.
کیت، نش (1380)، جامعه‌شناسی سیاسی معاصر: ‏‏‏‏جهانی‏شدن‏، سیاست و قدرت، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران: نشر کویر.
کاستلز، مانوئل‌ (1394)، شبکه‏‏های خشم و امید: جنبش‏های اجتماعی در عصر اینترنت، ترجمه مجتبی قلی‏پور. تهران: نشر مرکز.
گرجیان عربی، محمد مهدی و معصومه سادات سالک (1393)، امکان‏سنجی تطبیق انسان شناسی صدرایی و انسان در فلسفه‏‏های اگزیستانس (با تأکید بر اندیشه‏های یاسپرس و سارتر)، نشریه فلسفه دین، پاییز 1393، دوره یازدهم، شماره 3: 429-462.
گل‏محمدی، احمد (1386)، جهانی‏شدن، فرهنگ، هویت، تهران: نشرنی.
گیدنز، آنتونی (1378)، تجدد و تشخص، ترجمۀ ناصر موفقیان. تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1384)، پیامدهای مدرنیت، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز
مارتین، لینورجی (1383)، چهره جدید امنیت درخاورمیانه، ترجمه قدیر نصری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
مرکز مطالعات جامعه و امنیت (1395)، سند مطالعات راهبردی امنیت اجتماعی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مک­اینتایر، السدیر (1398)، در پی فضیلت: تحقیقی در نظریه اخلاقی، ترجمه محمد علی شمالی و حمید شهریاری. تهران: سمت.
مونتسکیو، شارل (1389)، روح القوانین، ترجمه و نگارش: علی اکبر مهتدی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
نصری، قدیر (1390)، درآمدی نظری بر امنیت جامعه‏ای (مفاهیم، مؤلفه‏‏ها و نظریه‏‏ها)، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
نوری، مختار (1398)، سه تقریر رقیب دربارۀ مدرنیته: خروج، اعتراض، وفاداری، تهران: نشر قصیده سرا.
نویدنیا، منیژه (1382)، ‌‌‌درآمدی ‌بر امنیت اجتماعی، مطالعات راهبردی، سال ششم، شماره 19.
هابرماس، یورگن (1384)، ‏‏‏‏جهانی‏شدن‏ و آینده دموکراسی: منظومه پساملی، ترجمه کمال پولادی، تهران: نشر مرکز، 1384.
همایی، جلال الدین (1384)، دیوان کامل شمس تبریزی، تهران: نشر جاویدان.
 
Beck, Ulrich, Giddens, Anthony and Lash, Scott (1994), Reflexive Modernization: Politics, Tradition and Aesthetics in the Modern Social Orderو, Cambridge: Polity Press.
Buzan, B., Wæver, O. and de Wilde, J. (1998). Security: A New Framework for Analysis. Boulder, CO: Lynne Reinner.
Buzan, Barry, (2005). From World Society to Global Society, New York: Palgrave.
Frazer Nancy and Axel Honneth (2003), Redistribution or Recognition?: A Political-Philosophical Exchange. London, Verso.
Garcia Canclini, N. John (1995) Hybrid Cultures: Strategies for Entering and Leaving Modernity. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Harrison, John (1994, August 1-5), Do You Suffer From Paradigm Paralysis? Retrieved from: http://www.mnsu.edu/comdis/kuster/Infostuttering/Paradigmparalysis.html
Inglehart, R. (2018). Cultural Evolution: People's Motivations are Changing, and Reshaping the World. Cambridge: Cambridge University Press.
Lipschutz (2002), “what is sustainability?” www.globalfootprints.org. Retrieved from http://www.ciaonet.org/book/lipschutz/lipschutz13.html (1 of 31) [8/11/2002 7:46:36 PM].
Mcsweeney, Bill, (2007). "Identity and Security: Buzan and The Copenhagen School'', pub in Buzan, Barry & Hansen, Lene (eds) International Security, London: Sage.
Mutimer, D. (2007). Critical Security Studies: A Schismatic History in Contemporary Security Studies, A. Collins (eds.), Oxford: Oxford University Press.
Payne, Michael (1999), A Dictionary of Cultural and Critical Study, London: Blackwell Publishers, 3rd ed.
Putnam, R.D. (1993). Making Democracy Work.Civic Traditions in Modern Italy.Princeton, NJ: Princeton University Press.
Robertson, R. (1992), Globalization: Social Theory and Slobal Culture. London: sage
Touraine, A. (1971). The Post-Industrial Society. Tomorrow's Social History: Classes, Conflicts and Culture in the Programmed Society. New York: Random House.
Touraine, Alain (1997), What is Democracy? translated by David Macey, Westview press.
Waever, Ole, (1999). Concepts of Security, Copenhagen: University of Copenhagen.
Waever, Ole, (2000). "What is Security? The Securityness of Security", in Hansen, B. (ed.) European Security Identities, Copenhagen: Copenhagen Political Studies Press.
Waever, Ole, Burry Buzan, Morten Kelstrup-& Pierre Lamaitre (1993‌). Identity‌, Migration and New Security Agenda in‌ Europe, London: Continuum
Warn, Mark, (2002). "Trust & Democracy", Cambridge: Cambridge University Press.