تحلیل نسبت تحریم‌های اقتصادی یک جانبه با حقوق بین‌الملل معاصر

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشیار روابط بین‌الملل در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

این مقاله به تحلیل نحوه تعامل دو متغیر حقوق بین‌الملل و تحریم‌های اقتصادی یک‏جانبه با یکدیگر می‌پردازد. سؤال این است که چرا با وجود گسترش حقوق بین‌الملل طی سده اخیر، گرایش دولت‌ها به استفاده یک‏جانبه از تحریم‌های اقتصادی افزایش یافته است. مقاله حاضر این پاسخ را مطرح می ‏کند که حقوق بین‌الملل بر منع جنگ تمرکز کرده و در برابر استفاده یک‏جانبه دولت‌ها از تحریم‌های اقتصادی موانع محکمی ایجاد نکرده است. برای دفاع از ادعای مذکور از تحلیل نظری- حقوقی استفاده خواهد شد. مقاله به لحاظ نظری از دو تئوری لیبرالیسم و رئالیسم بهره می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها


دان، تیم (دی 1383)، «لیبرالیسم» جان بیلیس و استیو اسمیت، تدوین، جهانی‏شدن سیاست: روابط بین‌الملل در عصر نوین، جلد اول: زمینه تاریخی، نظریه‌ها، ساختارها و فرایندها، ترجمه ابوالقاسم راه‌چمنی و دیگران، تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
قنبرلو، عبداله (تابستان 1397)، مبنای نظری تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران: مقایسه دیپلماسی دولت‌های ترامپ و اوباما، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال 21، ش 2، 100-75.
کَسِسِه، آنتونیو (مهر و آبان 1380)، مشروعیت بین‌المللی اقدامات بشردوستانه قهرآمیز در جامعه جهانی؟، ترجمه جعفر سروی، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، ش 169 و 170، 81-76.
گریگو، ژوزف ام. (تابستان 1385)، اقتدارگریزی و محدودیت‌های همکاری: نقوی واقع‌گرا از نوترین نهادگرایی لیبرال، اندرو لینکلیتر، تدوین، مفاهیم اساسی در روابط بین‌الملل: جامعه و همکاری در روابط بین‌الملل، ترجمه بهرام مستقیمی، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
ممتاز، جمشید (تابستان 1360)، تحریم اقتصادی و حقوق بین الملل عمومی، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 22، ش 0، 226-215.
مورگنتا، هانس جی. (1379)، سیاست میان ملت‌ها، ترجمه حمیرا مشیرزاده، چاپ دوم، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
Alexander, Kern (2009), Economic Sanctions: Law and Public Policy, New York: Palgrave Macmillan.
Coates, Benjamin (January 2020), “A Century of Sanctions” Origins: Current Events in Historical Perspective, Vol. 13, No. 4, Retrieved June 10, 2021, from: https://origins.osu.edu/article/economic-sanctions-history-trump-global.
Doxey, Margaret P. (1996), International Sanctions in Contemporary Perspective, 2nd edn., Basingstoke: Macmillan.
Farrall, Jeremy Matam (2007), United Nations Sanctions and the Rule of Law, Cambridge: Cambridge University Press.
Gutmann, Jerg et al. (May 2018), “Economic Sanctions and Human Rights: Quantifying the Legal Proportionality Principle”, Institute of Law and Economics (ILE) Working Paper Series, No. 12, Retrieved September 2, 2021, from: www.econstor.eu/bitstream/10419/178615/1/ile-wp-2018-12.pdf.
Hoffman, Frederick (1967), “The Function of Economic Sanctions: A Comparative Analysis”, Journal of Peace Research, Vol. 4, No. 2, 140-59.
Meiser, Jeffrey W. (2017), “Liberalism” Stephen McGlinchey, Rosie Walters, and Christian Scheinpflug, eds., International Relations Theory, Bristol: E-International relations.
Schrijver, Nico J. (1994), “The Use of Economic Sanctions by the UN Security Council: An International Law Perspective”, Harry H. G. Post, ed., International Economic Law and Armed Conflict, Dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic Publishers.
Stalls, Justin D. (Fall 2003), “Economic Sanctions” University of Miami International and Comparative Law Review, Vol. 11, No. 2, 115-172.
Terry, Patrick C. R. (December 2020), “Enforcing U.S. Foreign Policy by Imposing Unilateral Secondary Sanctions: Is Might Right in Public International Law?”, Washington International Law Journal, Vol. 30, No. 1, 1-27.
United Nations (2007), Yearbook of the International Law Commission 2001, Vol. II, Part Two, Report of the Commission to the General Assembly on the work of its fifty-third session, New York and Geneva: United Nations.
Van der Have, Nienke (2020), “The Proposed EU Human Rights Sanctions Regime” Security and Human Rights, Vol. 30, No. 1-4, 56-71.
Weston, Burns H. (July 1981), “The Charter of Economic Rights and Duties of States and the Deprivation of Foreign-Owned Wealth”, American Journal of International Law, Vol. 75, No. 3, 437- 475.