همه‏ پرسی اقلیم کردستان؛ منابع و تنگناهای تشکیل دولت مستقل

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی و دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه پیام نور

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی

چکیده

این مقاله ضمن بررسی همه‏پرسی اخیر اقلیم کردستان عراق، منابع و تنگناهای تشکیل دولت مستقل در این اقلیم را مورد بررسی قرار می‏دهد. یافته‏های مقاله حاکی از آن است که رشد ناسیونالیسم کردی متأثر از شرایط تاریخی، وزن بالای ژئوپلیتیکی، تحولات چند سال اخیر منطقه خاورمیانه و حمایت برخی بازیگران منطقه‏ای و فرامنطقه‏ای از اصلی‏ترین عوامل تقویت‏کننده استقلال کردستان عراق محسوب می‏شوند و در مقابل، انزوای ژئوپلیتیکی، مخالفت قدرت‏های منطقه‏ای از جمله ایران و ترکیه، عدم حمایت بین‏المللی و مسئله کرکوک کلیدی‏ترین موانع اقلیم در راستای تشکیل دولت مستقل کردی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


اخوان کاظمی، محمود، عزیزی، پروانه (1390)، کردستان عراق؛ هارتلند اسرائیل، فصلنامه راهبرد، سال بیستم، شماره 60.
ازغندی، علیرضا و کرمی، صابر (1386)، خودگردانی و ایجاد نظام سیاسی دموکراتیک در عراق، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی دانشگاه آزاد کرج، سال چهارم، شماره 7.
انتصار، نادر (1390)، سیاست کردها در خاورمیانه، ترجمه عرفان قانعی فرد، تهران : نشرعلم.
پشنگ، اردشیر (1393)، ایران و مسئله‏ای به نام استقلال احتمالی کردستان عراق، دیپلماسی ایرانی (12مرداد1393).
تاله بانی، جه لال (2011)، کوردستان و بزووتنه وه ی نه ته وه یی کورد، وه رگیرانی ح-ا، کتیب خانه ی جه مالی عه لی باپیر.
جوکار، محمدصادق، کردها نظم منطقه‏ای و جایگاه ایران، مرکز بین‏‎المللی مطالعات صلح.
حاتمی، محمدرضا و سانیار، میکائیل (1395)، امکان سنجی استقلال کردستان عراق و پیامدهای آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشگاه پیام نور، مرکز تهران غرب.
حافظ‏نیا، محمد رضا و همکاران (1389)، تحلیل تطبیقی خود گردانی در کردستان عراق با الگوهای خودمختاری و فدرالیسم، برنامه ریزی و آمایش فضا، دوره چهارم، شماره 2.
حق‏پناه، جعفر (1387)، کردها و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‏‎المللی ابرارمعاصرتهران.
حق‏پناه، جعفر (1396)، آینده بهتر در انتظار کردهای منطقه، شفقنا نیوز.
خلیل طهماسبی، نوذر (1396)، چالش ها، موانع و نیروهای موثر در تشکیل دولت کردی در عراق، پایگاه تحلیلی کردها.
خوفی، منوچهر (1387)، شناخت ویژگی‏های بازار شمال عراق و راه‏های دستیابی به آن، مؤسسه مطالعات و پژوهش‏های بازرگانی.
ره حمانی، وریا (2012)، میژووی په یوندییه کانی کورد و ئامریکا، هه ولیر: روژهه لات.
زرنوشه، مهدی (1396)، بررسی موانع و چالش‏های اقتصادی استقلال کردستان عراق، پایگاه تحلیلی طنین.
عبدالله‏پور، محمدرضا (1390)، تعارض ژئوپلیتیکی کردستان عراق با میدان‏های منطقه‏ای، حزب اسرائیل در میدان مغناطیسی کردستان عراق، قابل دسترسی در پایگاه تحلیلی کردها.
عبدالله‏پور، محمدرضا (1394)، قبض و بسط ژئوپلیتیکی کردستان عراق با ظهور داعش، بولتن نیوز.
عبدالله‏پور، محمدرضا (۱۳۹٦)، همه‏پرسی استقلال کردستان عراق، برندسازی ژئوپلیتیک، همشهری دیپلماتیک، تیر و مرداد.
عه بدولله حه مه که ریم، هیرش (2013)، په یوندییه سیاسیه کانی نیوان هه ریمی کوردستان و ولاتانی دراوسی (ئیران، تورکیا و سوریا 2003-1991، ئیران، تاران ).
غلامی، افشین (1396)، یادداشت در مورد اقلیم کردستان، جام کوردی.
فاست، لوییس (1391)، روابط بین‏المللی خاورمیانه، ترجمه احمد سلطانی نژاد، وزارت امورخارجه.
قاسمی، محمدعلی (1389)، بازیگران مؤثر بر عراق آینده: منافع و سناریوها، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال 12، شماره اول،
قربانی‏نژاد، ریباز (1387)، بحران‏های محیطی و دگرگونی‏های ساختاری درسطح ملی وبین‏‎المللی (با تأکید بر بحران اخیر مالی امریکا)، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 256-255.  
قهرمان‏پور، رحمان (1386)، رویکرد اسرائیل به منطقه کردنشین عراق، فصلنامه مطالعات منطقه‏ای اسرائیل شناسی- آمریکا شناسی، سال نهم، شماره 1.
کاویانی، مراد (1387)، تحلیل ژئوپلیتیک کردستان عراق، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال ششم، شماره 20.
کاویانی‏راد، مراد (1389)، ناحیه‏گرایی در ایران از منظر جغرافیای سیاسی، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
کلهر، آیت (1390)، سیری در تاریخ سیاسی کرد به انضمام پیشینه تاریخی کردهای قم، تهران: پرسمان.
کندال و دیگران (1379)، کردها، ترجمه ابراهیم یونسی، انتشارات روزبهان.
مبارکشاهی، محمود (1394)، نگاهی به جغرافیای سیاسی کردستان عراق با تأکید بر مسئله کرکوک، ئه وین.
محمدی، احد (1394)، تنگناها و پتانسیل‏های ژئوپلیتیکی استقلال سیاسی کردستان عراق، کانی کتیب.
محمدی، حمیدرضا و خالدی، حسین (1390)، ژئوپلیتیک کردستان عراق، انتخاب، میرباقری.
محمدیان، علی و ترابی، قاسم (۱۳۹٤)، تأثیر تحولات پس از سقوط صدام بر وضعیت کردهای عراق، پژوهش‏نامه ایرانی سیاست بین‏الملل، سال سوم، شماره ۲.
محه ممه دئه مین، یاسین (2014)، لیکولینه وه یه ک له جوگرافیای هه ریمی کوردستان، سلیمانی: کارو، چاپی سیهه م.
مظهر احمد، کمال (1388)، کرکوک و توابع آن : قضاوت تاریخ  و وجدان: پژوهشی تحقیقی پیرامون قضیه کرد در عراق، ترجمه حسین ابراهیمی، چاپ پیره میرد.
ملکی، صادق (1394)، ظهور دولت کردی: احتمالی که اتفاق می‏افتد، دیپلماسی ایرانی.
ملکی، صادق (۱۳۹٦)، علل و تبعات ظهور دولت کردستان، دیپلماسی ایرانی.
نامی، محمدحسن و محمدپور، علی (1387)، جغرافیای کشور عراق با تأکید بر مسائل ژئوپلیتیکی، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
نوری اصل، احد (1395)، اقلیم کردستان عراق در رویایی استقلال، موانع داخلی،‏ اندیشکده راهبردی تبیین.
 یلدیز، کریم (1391)، کردها در عراق؛ گذشته، حال، آینده، ترجمه سیروس فیضی، انتشارات توکلی.
یوسفی، مهدی (1384)، مجموعه گزارش کشوری انرژی عراق، مؤسسه مطالعات بین‏‎المللی انرژی.
 
Arraf, j. (2012), Iraqi kurds train their Syrian brethren, retrieved from: http://www.aljazeera.com/indepth/features/2012/07/20127239325/722498.html.
Barham, O. (2013), Kurds hanger for English, institute for war and peace reporting, retrieved from: http://iwpr.net/.
Guzansky, Y. & Lindenstrauss, G. (2012), Revival of the periphery concept in israel´s foreign policy?, Strategic Assessment, 15(2), 27_48.
Ministry of Natural Resources (2015), The rood to 1million barrels. Retrieved from: http//mnr.krg.org/index.php/en/the-rood-to-1-million-barrles
Stansfield, G. (2013), The unraveling of the post_first wrld war state system? The kurdistan region of Iraq and the transformation of the Middle East, International Affairs, 89.