هدف این مقاله، بررسی مهمترین مؤلفههای مؤثر بر چشمانداز سیاسی جنبشهای انقلابی عربی و چالشهای پیش روی الگوی نوین دولت در خاورمیانه عربی میباشد. یافتهها نشان میدهد در مرحلة گذار به دولت مدنی، مؤلفههایی مانند ماهیت دولت و نوع واکنش رژیم سیاسی به جنبش انقلابی، نوع ائتلاف یا انشقاق گفتمانهای فکری سیاسی نوگرا با احزاب سنتی اسلامگرا، بیطرفی یا نوع مداخلة نیروهای مسلح، و کیفیت تأثیرگذاری عوامل فراملی، منجر به سه الگوی گذار نسبتاً مسالمتآمیز در مصر و تونس، جنگ داخلی در لیبی و مبارزات مسلحانه در سوریه و یمن و آغاز اصلاحات ساختاری تدریجی در اردن و مراکش شده است.
)
