حکمرانی امنیت ملی در پرتو نظریه قضایی‏ سازی سیاست: بهینه‏ سازی نقش قوۀ قضاییه در حکمرانی امنیت ملی

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی

چکیده

دستگاه قضایی از یک سو با تأمین امنیت قضایی، به تقویت امنیت ملی کمک می‏ کند؛ که مستلزم حاکمیت قانون، استقلال قضایی و رعایت حقوق شهروندی است و همگی از الزامات مدرن امنیت ملی نیز به شمار می‏ روند. از سوی دیگر، نقش این قوه در حکمرانی امنیت ملی در خلال پدیده‏ ای بررسی شده که قضایی ‏سازی سیاست نام گرفته است. پیوند مفهوم نظارت قضایی با فرایندهای اجرایی و سیاسی در دنیا، به شکل‏ گیری پدیدۀ قضایی‏ سازی سیاست انجامیده است. در این مقاله، ارتباط قضایی‏ سازی سیاست و گسترش صلاحیت‏ های نظارتی قوۀ قضاییه برای تحقق هرچه بیشتر و مستحکم ‏تر امنیت ملی مورد بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها


ااشراقی، حمیدرضا (1386) امنیت قضایی بر مبنای شرف و کرامت انسانی، دادرسى، سال یازدهم، شماره 66
امامی، محمد، استوارسنگری کوروش (1389) حقوق اداری، جلد اول، نشر میزان
حاج‏زاده، هادی (1395) از امنیت قضایی تا عدالت ماهوی، فصلنامۀ آفاق امنیت، دوره 9، شماره 33
رشیدی، احمد و معنوی، منا (1386) فراتحلیل وظایف نظارتی سازمان بازرسی و مفهوم‏بندی آن در الگوی حکمرانی خوب، فصلنامه دیدگاه‏های حقوق قضایی، شماره 87
زارعی، محمدحسین (1387) امنیت قضایی به‏مثابۀ حق، مجلس و پژوهش، سال چهاردهم
سیفی، زیناب غلامعلی و امیراقدم، ریما (1395) بررسی تطبیقی نقش رویه قضایی در تحقق امنیت قضایی و اقتصادی در حقوق ایران و مصر، مبانى فقهى حقوق اسلامى، سال نهم، شماره هفدهم
شریعتمدار جزایری، سیدنورالدین (1379) امنیت در فقه سیاسی شیع، مجلۀ علوم سیاسی، شماره 9
عالی‏پور، حسن و دیگران (1397) کارآمدی قضایی و امنیت ملی؛ پویایی اندیشه قضایی در برابر پایایی رویه قضایی، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال 21 شماره 4
علینقی، امیرحسین (1379) امنیت قضایی، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، شمارۀ 4
مکین‏لای، رابرت و لیتل، ریچارد‏ (1380) امنیت‏ جهانی؛ رویکردها‏ و نظریه‏ها.اصغر‏ افتخاری، پژوهشکده مطالعات راهبردی
نوروزی، کامبیز (1379) امنیت قضایی و سازمان قضا در جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 4
هداوند، مهدی (1384) حکمرانی خوب، توسعه و حقوق بشر، نشریه حقوق اساسی، شماره 4
هداوند، مهدی (1387) نظارت قضایی: تحلیل مفهومی تحولات اساسی، حقوق اساسی، سال هفتم، شماره 9
ویژه، محمدرضا (1390) امنیت حقوقی به‏مثابۀ شرط تحقق امنیت قضایی، راهبرد، شماره 58
ویژه، محمدرضا (1391) نظارت قضایی دیوان عدالت اداری بر مقررات اجرایی، فصلنامۀ پژوهش حقوق، سال چهاردهم، شماره 37
ویژه، محمدضا و امیری، محسن (1393) اصول بنیادین ناظر بر تضمین استقلال قضایی در نظام حقوقی ایران با نگاهی به حقوق فرانسه، پژوهش‏های حقوق طبیعی، دوره 28، شماره 3
Barboza, Estefânia Maria & Kozicki, Katya (2012) “Judicialization of Politics and the Judicial Review of Public Policies by the Brazilian Supreme Court”, Diritto e questioni pubbliche, Palermo,
Bevir, Mark (2012) Governance: A Very Short Introduction, Oxford, Uk: Oxford University Press.
Dorani, Sharifollah (2019) “Shall the Court Subject CounterTerrorism Law to Judicial Review? National Security vs Human Rights”, Political Reflection, Vol. 5, No. 4.
Ferejohn, John (2002) “Judicializing Politics, Politicizing Law”, Law and Contemporary Problems, Vol. 65.
Gallagher, Michael, Michael Laver, and Peter Mair (1995) Representative Government in Modern Europe, New York: McGraw-Hill.
Graber, D., Mass Media and American Politics (1993). Washington, DC: Congressional Quarterly Press.
Hirschl, Ran (2002) "Resituating the Judicilization of Politics: Bush v. Gore as a global Trend", Canadian Journal of Law and Jurisprudence, Vol. XV, No. 2.
Hirschl, Ran (2006) “The New Constitution and the Judicialization of Pure Politics Worldwide”, Fordham Law Review, Volume 75, Issue 2.
Hirschl, Ran (2008) “The Judicialization Of Mega-Politics And The Rise Of Political Courts ”, Annual Review of Political Science, Vol. 11.
Hunt, Stacie (2013) “The Judicialization of Politics in Canada and the United States", Honors Projects. 39. https://scholarworks.bgsu.edu/honorsprojects/39.
Imran, Muhammad (2015) The Concept of Good Governance in Modern World and Governance by Caliphs of Islam – Part I". Courting The Law, Available at: https://courtingthelaw.com/2015/11/09/ commentary/the-concept-of-good-governance-in-modern-world-and-governance-by-caliphs-of-islam-part-i/
Sabharwal, Y. K. (2006) “Role of Judiciary in Good Govrnance”, 2006, Available at: https://highcourtchd.gov.in/sub_pages/left_menu/publish/articles/articles_pdf/goodgovernance.pdf
Scharia David (2014) Judcial Review and National Security, Oxford university press.
Stone Sweet Alec (1998) "A Comment on Vanberg: Rules, Dispute Resolution, and Strategic Behavior." Journal of Theoretical Politics.
Von Danwitz, T. (2017) “Good Governance in the Hands of the Judiciary: Lessons from the European Example”. Potchefstroom Electronic Law Journal, Vol. 13, no. 1.
Williams, George (2001) “Republic of Fiji v Prasad: Introduction” Melbourne Journal of International Law, Vol. 2, No. 1.