جایگزینی صنعت گردشگری با درآمد نفت؛ ضرورت تحقق امنیت پایدار

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت امور فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران (نویسنده مسئول)

2 دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

3 دانشیار دانشگاه علوم انتظامی

4 استادیار دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

در این مقاله، آسیب‎های اقتصاد وابسته به نفت و قابلیت‎ها و فرصت‎هایی که توجه به صنعت گردشگری ممکن است برای جمهوری اسلامی ایران به همراه داشته باشد، بررسی شده و در پایان به پیامدهای این موضوع بر امنیت ملی کشور پرداخته شده است. فرضیه مقاله این است که صنعت گردشگری ایران ممکن است جایگزین مناسبی برای درآمدهای نفتی کشور و حرکت به‏سوی توسعه پایدار به‏عنوان یکی از الزامات امنیت ملی پایدار باشد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


اسماعیل‎پور مقدم، هادی؛ دهباشی، وحید (1395) «بررسی رابطه توسعه پایدار گردشگری با امنیت سرمایه‎گذاری با تأکید بر اقتصاد مقاومتی»، فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیا (برنامه‎ریزی منطقه‎ای)، سال هفتم، شماره اول، زمستان، صص 15-28.
الوانی، مهدی (1377) جهانگردی و توسعه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات سیاحتی.
امراللهی بیوکی، ناهید؛ نظری دهقی، اعظم(1394) «اثرات تصویر ذهنی گردشگران شهر اصفهان بر توسعه گردشگری پایدار آن»، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، - شماره 31، صص 103 تا 129.
باسمنجی، بابک؛ حیدری، رضا (1391) «بررسی رابطه توسعه پایدار گردشگری با امنیت اجتماعی و سرمایه‎گذاری»، فصلنامه دانش انتظامی آذربایجان شرقی، سال دوم، شماره 7، زمستان، صص 83-102.
بنادرویش، فاطمه(1382) «نقش دولت و مدیریت بخش عمومی در پیشبرد و ارتقاء برنامه‏های جهانگردی»، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، دوره 1، شماره 1، صص 23-38
بوزان، باری (1389) مردم، دولت‏ها و هراس، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، چ دوم، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
بوزان، باری، الی ویور و پاپ دو ویلد (1386)، چارچوبی تازه برای تحلیل امنیت، ترجمه علی رضا طیب، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
بی‏نا (1397) «بررسی وضعیت وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی و راهکارهای عملی برونرفت از آن» قابل دسترسی در تارنمای ذیل: http://www.energyinformation.ir/2016-06-21-07-55-39/item/2174-2017-10-16
پورسعید، فرزاد ( 1389) «امنیت پایدار و سیاستگذاری قومی در ایران؛ فرآیندها و مؤلفه‎ها‎»؛ مجموعه مقالات، برگزیده اولین همایش ملی قومیت، همگرایی ملی و امنیت پایدار، ارومیه: شرکت تعاونی انتشارت دنیای کتاب واژه ارومیه.
پورسلیمانی، علی‏قلی (1387) «مقایسه صنعت گردشگری در ایران و ترکیه»، دو ماهنامه مدیریت، سال نوزدهم، شماره 137 -138، مهرو آبان.
جعفری، علی‎اکبر؛ ذولفقاری، وحید (1393) «امنیت ملی و توسعه پایدار: پارادایم پساواشنگتنی و حکمروائی خوب»، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست جهانی، دورة سوم، شمارة سوم، پاییز، صص 65-94.
جهانیان، منوچهر(1395) «نقش دولت در توسعة اقتصاد گردشگری ایران با محوریت اقتصاد مقاومتی»، فصلنامة گردشگری و توسعه، سال پنجم، شمارة 9، صص 177 – 156.
خدایی، حامد (1388) «رابطه متقابل امنیت، گردشگری و توسعه پایدار اقتصادی»، مجموعه مقالات برگزیده اولیه همایش ملی امنیت و توسعه پایدار گردشگری، اصفهان، آذرماه 1388.
خوش اخلاق، رحمان؛ موسوی محسنی، رضا (1385) «شوک‎های نفتی و پدیده بیماری هلندی در اقتصاد ایران: یک الگوی محاسبه‎پذیر تعادل عمومی»، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 77، صص 117-97.
رحمانی، تیمور؛ گلستانی، ماندانا (1388) «تحلیلی از نفرین منابع طبیعی و رانت‎جویی بر توزیع درآمد در کشورهای منتخب نفت‎خیز»، تحقیقات اقتصادی، شماره 89، صص 51-68.
رضوانی، محمدرضا (1387) توسعه گردشگری روستایی با رویکرد گردشگری پایدار، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
رهبر، عباسعلی؛ عباس‎زاده، هادی؛ رجب‏زاده، علی (1392) «نقش و جایگاه سرمایه اجتماعی در تدارک امنیت ملی پایدار ایران در دهه 1380»، فصلنامه رهیافت‎های سیاسی و بین‎المللی، سال پنجم، شماره 35، پاییز، صص 175 -195.
زنگی‎آبادی، علی؛ محمدی، جمال؛ زیرک باش، دیبا (1385) «تحلیل گردشگری داخلی شهر اصفهان»، مجله جغرافیا و توسعه، سال چهار، شماره پیاپی 8، پاییز و زمستان.
سازمان گردشگری و میراث فرهنگی کشور (1396) منتخب آمارهای گردشگران بین‎المللی ایران در پنج ماهه نخست سال 1396، قابل دسترسی در تارنمای ذیل:                                                                http://www.ichto.ir/Portals/0/pdf/tourist-statistics/96-2.pdf
شاکری، عباس؛ محمدی، تیمور؛ نجفی، حامد (1395) «مبانی نظری و محاسبه شاخص آسیب پذیری نفت برای کشورهای صادرکننده نفت (مطالعه موردی ایران)»، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، سال پنجم، شماره 19، تابستان، صص 79-111.
صیدایی، اسکندر؛ هدایتی مقدم، زهرا (1389) «نقش امنیت در توسعه گردشگری»، فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد شوشتر، سال چهارم، شماره هشتم، بهار، صص 97-110.
عباس‎زاده، هادی؛ کرمی، کامران (1390) «سرمایه اجتماعی و امنیت ملی پایدار»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهاردهم، شماره اول، بهار، صص 32-55.
عبدالله‎زاده، محمود (1379) برنامهریزی ملی و منطقهای جهانگردی، تهران: نشر دفتر پژوهش‎های فرهنگی.
قاسمی، صفت‎الله (1389) امنیت پایدار، تهران: دانشگاه امام حسین(ع).
قبادی، فرخ (1387) «بیماری هلندی در اقتصاد ایران»، روزنامه دنیای اقتصاد.
قیصری، نورالله؛ حسینی، مهدی (1392) «ابعاد و شاخص‎های امنیت پایدار؛ مبتنی بر مدل مهندسی همگرایی ملی»، فصلنامه آفاق امنیت، سال پنجم، شماره بیستم – پاییز، صص 71-107.
کاظمی، مهدی (1385) مدیریت گردشگری، تهران: انتشارات سمت.
لطفی، حیدر؛ سلطانی، ناصر و اقبالی، ناصر(1387) گردشگری، دولت و اقتصاد سیاسی در ایران،
فصلنامه برنامه‏ریزی سکونتگاه‏های انسانی، دوره 3، شماره 7، زمستان 1387، صص 87-110.
ماندل، رابرت (1377) چهره متغیر امنیت ملی، ترجمه ناشر، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
محب خدایی، محمد، (1397) ارزآوری ۱۰میلیارد دلاری گردشگران خارجی، کد 289233 ۱۳۹۷/۰۵/۰۹ قابل دسترسی در تار نمای ذیل:             http://www.eghtesadonline.com 289233/87
المرکز العربی لألبحاث ودراسة السیاسات(2018) المؤشر العربی، برنامج قیاس الرأی العام العربی، الظعاین، قطـر.
مرکز مطالعات خلیج فارس (1393) «گردشگری و توسعه پایدار»، 17/2/1393، قابل دسترسی در تار نمای ذیل:
http://www.persiangulfstudies.com/fa/index.asp?p=Search
نصری، قدیر (1384) «جامعه‏شناسی امنیت ملی: مطالعه موردی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هشتم، شماره 2 (پیاپی 28).
نصری، قدیر (1387) مبانی هویت ایرانی، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
Spangenberg, J.H. (2005) Economc susanaby of he economy: conceps and ndcators, Inernaonal journal of Susanabe Deveopment, Vol. 8, Nos. 2/1, pp. 47-64.
World Economic Forum (2017) The Travel & Tourism Competitiveness Report 2017 Paving the way for a more sustainable and inclusive future, Geneva.
Unwto, Tourism (2007) "Highlights 2007 edition": www.unwto.com.